PEGI Nedir? PEGI Sınıflaması Neye Göre Yapılır?

PEGI (Pan European Game Information), ISFE’nin  (Interactive Software Federation of Europe) geliştirmiş olduğu, yaş derecelendirme sistemini ifade etmektedir. PEGI, video oyunları, sinema ve dizi içerikleri, TV şovları ve mobil uygulamaların, hangi yaş grubuna hitap ettiğini belirtmek için kullanılmaktadır. PEGI, ebeveynlerin, çocuklarına video oyunları seçerken, hangi içeriği izlemek istediklerini belirlerken yararlandıkları, işlevsel bir sistem sunmaktadır. PEGI sisteminin temel amacı, özellikle oyunları yaş gruplarına göre sınıflandırılması sağlamaktır. 2003 yılının Nisan ayında hayata geçirilen PEGI projesi, günümüzde de en etkili sınıflandırma yöntemleri arasında gösterilmektedir. PEGI sistemleri, bilinenin aksine, video oyunlarındaki zorluk derecesini belirtmez. Sadece hangi yaş grubuna hitap ettiğinin bilinmesi sağlamaktadır. PEGI sistemi, globalde 30’dan fazla ülkede aktif olarak kullanılmaktadır. Video yayıncıları, PEGI ile yaptıkları anlaşmalarla, ilgili yazılım koduna sahip olmaktadır. Bu şekilde PEGI sözleşmeli bir sınıflandırmayı kullanmaları mümkün olmaktadır. PEGI sistemleri temel olarak beş farklı sınıfa ayrılmaktadır. Bunlar;

• PEGI 3
• PEGI 7
• PEGI 12
• PEGI 16
• PEGI 18’dir.

PEGI Sistemleri ve ISFE’nin Amacı Nedir?

1998 yılında kuruluşu gerçekleşen ISFE (Avrupa İnteraktif Yazılım Federasyonu), video ve oyun sektörlerinde, temel düzenlemeleri sağlamak amacıyla kurulan, bağımsız özellikli bir federasyon olarak belirtilmektedir. ISFE düzenlemeleri, akademisyenlerin, uluslar arası kurum ve kuruluşların, sponsor markaların destekleri ile toplumsal konuların yer aldığı toplantılar ve konferanslar ile gerçekleştirilmektedir. ISFE, ilk kurulduğu yıllarda sadece İngiltere, Fransa, Almanya ve Hollanda merkezli birliği içermek üzere faaliyet göstermekteydi. 2002 yılının Ocak ayından itibaren Avrupa Birliğine bağlı 27 ülkeyi ve bunun dışında birçok farklı ülkelerde temsil etmeye başlayarak, faaliyet alanını genişletmektedir. ISFE 2002 yılında, bilimsel ve pedagojik temelleri kapsayan bir dernek olarak tescillenmiştir. 2003 yılında PEGI projesini tanıtan ISFE, Avrupa standartlarında, oyun endüstrisinin derecelendirme sistemini hayata geçirmiştir. PEGI sistemlerinin ve ISFE’nin temel amaçları aşağıdaki şekilde belirtilmektedir.

• Avrupa bilincinin yaratılması
• Tüketicilere bilgi sağlanması
• Araştırma ve Pazar verilerinin oluşturulması
• ISFE’ye bağlı ülkelerde ulusal temsilin desteklenmesi
• Yazılım korsanlığının önüne geçilmesi

PEGI ve ISFE Üyeleri ve Yayıncıları Kimlerdir?

Dünya genelinde birçok ülke ile işbirliği içerisinde çalışan ISFE, PEGI projesi ile özellikle oyun sektöründe, bilinçli seçimlerin yapılması ve çocukların pedagojik olarak desteklenmesini amaçlamaktadır. Önemli bir misyonla yola çıkan ISFE üyeleri ve oyun yayıncıları aşağıdaki şekilde sıralanmaktadır.

• Disney Interactive Studios
• Bandai Namco
• Gameloft
• Microsoft
• PlayStation       
• Activision Blizzard
• Nintendo
• SEGA
• Sony Computer Entertainment
• Ubisoft
• Warner Bros. Interactive Entertainment
• Wooga
• Square Enix
• Supercell

PEGI sistemleri, yukarıda belirtilmiş olduğu üzere, globalde oyun devleri arasında gösterilen birçok konsol üreticisi ve oyun geliştiricisi tarafından desteklenmektedir. PEGI sistemleri, özellikle oyun satın alırken, bilinçli seçim yapabilmeleri için ebeveynlere yardımcı olmaktadır.

PEGI Sınıflandırma Kategorileri Nelerdir?

PEGI sınıflandırmaları genel olarak, bilgisayar ve konsol oyunlarının, hangi yaş grubuna hitap ettiğini gösteren derecelendirme sistemini ifade etmektedir. Dünya genelinde, doğru yaş grubuna uygun, en doğru oyunun seçilmesi için PEGI sınıflandırmalarından yararlanılmaktadır. PEGI sınıflandırmalarında baz alınan içerikler, mobil uygulamalara, tabletlere, cep telefonlarına, masaüstü yada diz üstü bilgisayarlara, oyun konsollarına uygun tüm oyun gruplarını kapsamaktadır. PEGI sınıflandırmaları, yayıncının beyanı baz alınarak yapılmaktadır. Yayıncılar, dijital platformlar üzerinde kullanılacak ürünlerinin satışını yaparken, her bir ürün ve her bir ürünün versiyonları için ayrı ayrı görüş bildirmektedir. Söz konusu dijital ürünler, oyunlar, filmler, diziler yada mobil uygulamaları da kapsamaktadır. Yayıncının ilgili ürün için beyanının ardından, online derecelendirmeler için PEGI uzmanları tarafından ürün değerlendirmeye alınmaktadır. PEGI uzmanlarının incelemiş oldukları ürün onaylandığında, ilgili ürün PEGI den lisans alarak, PEGI etiketleri ürünlere ve kutularına eklenmektedir. PEGI sınıflandırmaları, beş ayrı yaş grubu ve sekiz ayrı kategoriden oluşmaktadır. Bunlar aşağıdaki şekilde belirtilmektedir.

PEGI 3

PEGI sınıflandırmalarında PEGI 3 olarak etiketlenen içerikler tüm yaş grubundaki kullanıcılara hitap etmektedir. PEGI 3 grubundaki bir içerikte yer alan karakterler, gerçek hayattaki karakterlerden farklı şekilde kurgulanır. Bu şekilde çocuklar, ilgili içerikte yer alan karakterin fantezi ürünü olduğunu algılayabilir. PEGI 3 grubunda yer alan oyun, film, dizi ve animasyonlar, çocukların korkmasına neden olan, ses yada görsel gibi herhangi bir öğe barındırmaz. Ayrıca, PEGI 3 grubu içeriklerde argo dilde diyaloglar bulunmaz.

PEGI 7   

PEGI sınıflandırmalarının bir üst grubu olan PEGI 7, çizgi karakterler arasında hafif şiddet öğeleri içeren, spor karşılaşmalarını ele alan, daha küçük yaş grubu çocukları etkileyebilecek içerikler barındırmaktadır. PEGI 7 bu nedenle, sadece 7 yaş ve üzeri çocukların izlemesi ve oynaması için uygun olan içerikleri ifade etmektedir. Aileler PEGI 7 etiketini gördükleri zaman, ilgili ürünün içeriğini anlayabilir. PEGI 7 grubunda yer alan ürünlerin, daha küçük yaş gruplarındaki çocuklar için uygun olmadığı bilinmektedir.

PEGI 12 

PEGI 12 grubu içerikleri, temel düzeyde PEGI 7 ile benzeşmektedir. Ancak PEGI 12 içeriklerinde, hayal ürünü karakterlerin bazı sahnelerde argo kelimeler kullanabildikleri görülmektedir. Sınırlı cinsel içerik öğelerini de kurgularda kullanan PEGI 12 grubundaki ürünler, 12 yaş ve üzeri çocuklar için uygun bulunmaktadır. Daha küçük yaş grubundaki çocukların algı seviyelerinin üzerinde olan bu içerikler, küçük çocukların pedagojik gelişimini olumsuz etkileyebilmektedir. Bu nedenle ebeveynlerin sadece 12 yaş ve üzeri çocukları için bu grubu tercih etmeleri önerilmektedir.

PEGI 16

PEGI sınıflandırmaları açılımlarından da anlaşılacağı üzere, her zaman çocukların ilgili yaş ve gelişimlerine uygun şekilde kategorize edilmektedir. PEGI 16 etiketinde sahip bir ürün, belirginleşmiş ve PEDI 12 ‘ye göre daha üst kademede cinsel vurguların yer aldığı içerikleri ifade etmektedir. PEDI 12 içeriklerinde, tütün ve uyuşturucu kullanımı olan görsel ve kurgular da yer almaktadır. Çocukları bu konulara özendirme riski bulunan içerikler, 12 yaş altındaki çocuklar için kesinlikle uygun bulunmamaktadır. PEDI 12 içeriklerinde ayrıca argo kelime kullanımı da daha yoğun şekilde olabilmektedir.

PEGI 18

PEGI 18 etiketine sahip ürünler, PEDI sınıflandırmalarının en üst kategorisini oluşturmaktadır. 18 yaş ve üzeri tüm kullanıcılara hitap eden içerikler, argonun bir üst seviyede kullanımını, şiddet içeriklerini, cinsel konuları daha fazla kapsayabilir. Yetişkin bireyler ve gençler için sınıflandırılan PEGI 18 içerikleri, ebeveyn gözetiminde olmayan tüm kullanıcıları hedeflemektedir.

PEGI Kategorileri

PEGI sistemleri, bir ürünü satın almak isteyen kişileri uyaran etiketler kullanarak, ilgili ürünün neleri içerebileceğini açıkça belirtmektedir. PEGI kategorileri sekiz kısımda ele alınmaktadır. Bunlar;

• Violence: Bu kategori, oyun yada videonun şiddet içerdiğini belirtmektedir.
• Bad Language: İçeriğin argo dil barındırdığını göstermektedir.
• Fear: İlgili ürünün korku öğeleri barındırdığını ve küçük çocuklarda endişeye neden olabileceğini belirtmektedir.
• Sex: İlgili içerikte seks öğelerinin, davranışlarının yada çıplaklığın yer aldığını ifade edilmektedir.
• Drugs: Bu kategoriye giren bir ürünün, uyuşturucu ve tütün kullanımını teşvik edici öğeler barındırdığı belirtilmektedir.
• Discrimination: Bu kategori, ürün kurgusunda etnik, dini yada ulusal ayrımcılıkların yer aldığını belirtmektedir.
• Gambling: İlgili üründe kumara teşvik eden öğelerin bulunduğu anlaşılmaktadır.
• Online Game: PEGI sınıflandırmalarında yer alan bu kategori, bir ürünün çevrimiçi oyun oynama özelliğinin bulunduğunu göstermektedir.       

PEGI ve Mobil Cihazlarda Kullanımı

Günümüzde konsol oyunlarının versiyonları, tabletler ve cep telefonlarında da oynanabilir hale gelmektedir. Gelişen teknolojiler ve görüntü kalitesi, mobil cihazlarda oyun oynama oranlarını da arttırmaktadır. Mobil cihazlarda PEGI sistemlerini anlamak oldukça kolaydır. Standart bir üründe kullanılan etiketler, ilgili içeriğin mobil versiyonlarında da yol gösterici olmaktadır. iOS ve Android işletim sistemine sahip mobil cihazların, yaş değerlendirmelerine göre içerikleri sundukları bilinmektedir. Andorid için Google Play, iOS için AppStore mağazalarında, PEGI derecelendirmelerine rastlanmaktadır. Kullanıcılar bir ürünü satın almadan yada mobil uygulamasını indirmeden önce, bu değerlendirmelerden yararlanabilmektedir. PEGI sistemleri mobil cihaz kullanımlarında da aynı şekilde sınıflandırılmaktadır. Bu sınıflandırmalar PEGI 3, PEGI 7, PEGI 12, PEGI 16 ve PEGI 18 şeklinde görülmektedir. Mobil cihazlarda PEGI sınıflandırmaları, ebeveyn rehberliğinde satın alma işlemlerini kolaylaştırmaktadır. Sayısal PEGI sınıflandırmalarının yanında, PEGI kategori etiketleri de, mobil cihazlarda ilgili ürünün içeriğini anlamayı sağlamaktadır.