VPN Nedir? VPN Türleri Nelerdir?

Açılımı sanal özel ağ olan VPN (Virtual Private Network), uzaktan erişim ile birbirinden farklı ağlara bağlanmak için kullanılan internet teknolojidir. VPN kullanıcılar için sanal bir ağ uzantısı oluşturmaktadır. VPN ile herhangi bir ağa bağlanan kullanıcı, fiziksel düzeyde ilgili ağ ile bağlantı kurmuş gibi veri alışverişini yürütülmektedir. VPN internet üzerinden başka ağlarla bağlantı oluşturmanın güvenli yöntemlerinden biridir. VPN kullanımı genellikle bölgesel olarak sınırlanmış web sitelerine giriş için kullanılmaktadır. 

Globalde periyodik olarak engellenen bazı web siteleri oluyor, ülkemizde yaşanan Wikipedia erişim kısıtlamaları gibi durumlarda öncelikli çözüm olarak VPN gündeme gelmektedir. Sanal özel ağların ilk kullanım amacı, iş ağlarının ve kurumların internet üzerinden birbiri ile bağlantı kurması, çalışanların evlerinden iş ağına erişim sağlanması için tercih edilmekteydi. Günümüzde ise internet kısıtlamalarına alternatif getiren VPN’ler, her düzeyde kullanıcının tercih ettiği bir yöntem olarak karşımıza çıkmaktadır. Güncel birçok işletim sistemi de entegre edilmiş VPN desteği sunmaktadır.

Sanal Özel Ağ Nasıl Çalışır?

VPN alt yapısında birçok farklı protokol ve teknoloji yer almaktadır. Belirli bir cihazdan diğer cihaza bağlantı göndermek ve aralarında iletişim kurmak için kriptolama (Şifreleme) yapılması ile güvenli bir VPN bağlantısı sağlanmaktadır. Her iki cihaz arasında kurulan tünel, içerisinden geçen verileri şifrelenmektedir. Bu şekilde VPN’lerin güvenle kullanılabilmektedir. Kurulan bağlantıda kriptolama derecesi ne kadar güçlü olursa, kullanıcı gizliliği de o derede artmaktadır. VPN kullanıcıları DNS isteklerini de ilgili bağlantı içerisine aldıklarında, güvenlik seviyelerini yükselterek, tam koruma sağlayabilmektedir. 

VPN sistemi en temel ifadesiyle, kullanıcıların internet üzerinde tanımlanan IP adreslerini gizlemesi, değiştirilmiş bir IP adresi üzerinden bağlantı kurulmasını açıklamaktadır. VPN kriptolama sistemi, kullanıcıların bağlantılarını şifreleyerek, kimliklerinin tespit edilmesini önlemektedir. VPN altyapısındaki kriptolu sistem, kullanıcılar internet üzerinde sörf yaparken hangi siteleri ziyaret ettiklerini gizlenmektedir. VPN’lerin ilk kullanım zamanlarında sadece şirketler ve şubeleri arasındaki şifreli ve güvenli iletişimi yöneten sistem, güncel olarak tüm yasaklanmış ve sınırlanmış web sitelerine erişim sağlamak amacıyla yaygın olarak kullanılmaktadır.

VPN Kullanım Amaçları Nelerdir?

VPN ile masaüstü ve dizüstü bilgisayarlar, tüm mobil cihazlar üzerinden şifreli bağlantı kurmak mümkün olmaktadır. Birçok işletim sistemi VPN bağlantılarını destekleyen çözümler de sunmaktadır. Günümüzde bilgisayarlar dışında akıllı telefonlardan da VPN bağlantısı kurmak oldukça kolaydır. VPN kullanım amaçları ise genel olarak aşağıdaki şekilde sıralanmaktadır.

• Spesifik web sitelerindeki lokasyon bazlı kısıtlamalardan muaf olmak.
• Netflix gibi ses ve video akışı sağlayan platformlardaki erişim engellerinden kurtulmak.     
• Ülke bazında erişim engeli bulunan içeriklere ulaşabilmek.
• Güvenilir olmayan Wi-Fi ağlarından korunma sağlamak.
• Kullanıcı IP adresi ve konumunu gizlemek, çevrimiçi durumu anonim olarak güncellemek.
• Sınırlanmış bir ülkeye ait özel içeriklere erişim sağlamak.
• Belirli bir şirket ve şubeleri arasında güvenli bağlantı oluşturmak.
• Şirket çalışanlarının lokasyonlarından bağımsız olarak, kurum içi özel bağlantılarla şirket verilerine güvenli erişimini sağlamak.

Sanal Özel Ağ Nasıl Kullanılır?

VPN (Sanal Özel Ağ) kullanımında belirli bir şirket bünyesindeki verilere erişim sağlamak için, sistem yöneticisinden destek alınmaktadır. Sistem yöneticileri ilgili şirket çalışanının bilgisayar ya da mobil cihazına belirlenmiş güvenlik standartlarını içeren kurulum yapmaktadır. Genel VPN türlerinin kullanımı ise belirli bir VPN hizmeti satın alarak, bilgisayar sistemine yazılım kurulumlarını yükleyerek gerçekleşmektedir. Satın alınan sanal özel ağ sistemleri, kullanıcının bilgisayarında yönetici hakları talep etmektedir. Çünkü VPN sistemlerinin çalışması, bilgisayar yazılımlarına sürücü eklenmesi ile sağlanmaktadır. 

Oyun gibi daha spesifik kullanım amaçlarında ise oyunun bilgisayar sistemindeki yerinin belirlenmesi ve yazılım içerisine tanımlanması gerekmektedir. Genel VPN hizmetleri, kullanıcıların mevcut ağları üzerinden kendilerini kısmi olarak görünmez kılmalarını mümkün hale getirmektedir. Bunu yapmak için VPN sağlayıcıları farklı kayıt sistemleri kullanmaktadır. Satın alınan VPN hizmet sağlayıcı, kullanım ile ilgili teknik bilgileri müşterileri ile paylaşmaktadır. VPN kullanımı internet üzerinden güvenli bir bağlantı oluşturmayı ve özgürce dolaşım sağlamayı amaçlamaktadır.

Son Kullanıcıların VPN Kullanımı

İnternet üzerinde gezinti yapmanın bazı riskleri gündeme gelmektedir. Kullanıcı gizliliğini tehdit eden siber saldırılar, tanımlanması zorlaşan virüsler, trojan tehditleri, son kullanıcı olarak tanımlanan kişilerin VPN’lere yönelmesine neden olmaktadır. İnternet kullanımında özgürlük felsefesiyle hareket eden birçok kişi VPN kullanımına yönelme göstermektedir. Günümüzde internet ve bilgisayar kullanım deneyimi hangi seviyede olursa olsun birçok kişi VPN hakkında fikir sahibidir. Son kullanıcıların VPN sistemlerini tercih etme nedenleri ise aşağıdaki şekilde açıklanmaktadır.

Yasaklamalar

İnternet kullanıcıları globalde ve ülkemizde bazı dönemlerde kısıtlamalar ve yasaklamalarla karşılaşmaktadır. Hükümetlerin internet politikaları her geçen gün değişkenlik göstermekle birlikte, son kullanıcılar için bu durum özgürlüklerinin sınırlanması olarak algılanmaktadır. Yasaklamaların ve kısıtlamaların gündeme geldiği dönemlerde birçok internet kullanıcısı yasaklardan muaf olma eğilimi göstermektedir. İnternet sansürlerini ortadan kaldıran VPN’ler her yaştan internet kullanıcısının tercih ettiği alternatif bir yöntem olarak görülmektedir. 

VPN sistemleri yapıları gereğince DNS istekleri, IP adresleri de dahil olmak üzere kullanıcı trafiğini kriptolar (şifreler). VPN sistemlerinin bu özelliği sayesinde hükümetlerin ve istihbarat servislerinin kullanıcıların internet üzerinden gerçekleştirdikleri hareketlerini takip etmeleri zorlaşır. VPN hizmeti almak, izlenmediğinden emin olmak, yasaklanmış web sitelerine erişim sağlamak mümkün olmaktadır.

Torrent ve Tor Kullanımı

Dünya genelinde birçok ülkede Torrent ve Tor gibi sistemlere ve tarayıcılara da yasaklamalar getirebilmektedir. Kullanıcı gizliliğine önem veren kişilerin ilk tercihleri arasında bu sistemler yer almaktadır. Ancak ilgili sistemlere getirilen yaptırımlar ve kısıtlamalar, bu alandaki kullanıcıları da VPN sistemlerine yönlendirmektedir. Ayrıca Torrent üzerinden ses ve görüntü dosyası indirmek isteyen ancak kısıtlamalarla karşılaşan kişiler VPN bağlantıları ile işlemlerini özgürce yürütmektedir.

Gizlilik Konusu

Dünya genelinde yüksek mertebede hükümet görevlilerinin, her seviyede siyasinin, ünlü kategorisine alınan birçok kişinin internet deneyimlerinin deşifre olduğu görülmektedir.  Bu durum internet kullanıcıları için gizlilik konusunu gündeme getirmektedir. İnternet kullanımında gizlilik konusunda takip edildiğini düşünen ve daha özgür ve güvenli şekilde hareket alanı yaratmak isteyen kişiler de VPN kullanımına yönelmektedir. VPN sistemleri ile kullanıcı verilerinin, hangi sitelere giriş yaptıklarının ve lokasyonlarının tespiti kolay olmadığı için, bu kişiler VPN ile internet hareketlerinin güvenliğinden emin olmaktadır.

VPN Ne Kadar Güvenlidir?

Günümüzde her VPN uygulamasının son derece güvenli olduğunu belirtmek yanlış olmaktadır. VPN çeşitleri arasında da gizlilik sorunu yaşamaya neden olabilecek seçenekler mevcuttur. VPN kullanım amacı temelinde güvenlik ve gizlilik kriterlerini kapsıyor olsa da teknolojik gelişmeler ve yapay zeka sistemlerinin devreye girmesiyle bu konuda da tereddütler yaşanmaya başlamaktadır. Ancak görülen odur ki, yaşanan güvenlik sorunları doğru VPN hizmet sağlayıcısı ile çalışmadığımız zaman ortaya çıkmaktadır.

VPN hizmeti veren, teknolojik altyapısı güçlü hizmet sağlayıcılardan alınan destek ile son derece güvenli bir internet deneyimi yaşamak da mümkündür. Günümüzde kullanıcılar ücretli ve ücretsiz olmak üzere VPN hizmeti alabilmektedir. VPN hizmeti almaya karar verdiğinizde, bilgisayar yada mobil cihazlara ilgili yazılımın kurulması ve aktif edilmesi oldukça kolaydır. VPN hizmet sağlayıcılar hiçbir şekilde kullanıcılarının internet trafik kayıtlarını tutmazlar. Güvenilir bir VPN hizmeti için ilgili servis sağlayıcının gizlilik politikalarının incelenmesi ve bu doğrultuda seçim yapılması önerilmektedir.  VPN sistemlerindeki en sık karşılaşılan güvenlik sorunlarından biri de kriptolama mekanizmaları dır. Kriptolama sistemleri güçlü bir VPN sağlayıcısı ile çalışmak, gizlilik ve güvenlik sorunlarını da ortadan kaldırmaktadır.

Sanal Özel Ağ Kullanımının Riskleri Nelerdir?

VPN (Sanal Özel Ağ) kullanımı her ne kadar güvenli olarak tanımlanıyor olsa bile günümüzde VPN kullanırken oluşan bazı riskler de bulunmaktadır. Kullanıcıların karşılaştıkları riskler, genellikle ücretsiz VPN hizmet servislerinden kaynaklanmaktadır.  Hizmet alınan bir VPN sunucusuna bağlandığı anda, ilgili sunucu kullanıcı adına internet bağlantılarını yönetmeye başlamaktadır. Kurulum aşamasında verilen izinler nedeniyle VPN sunucusunun bunu yapmaya hakkı bulunmaktadır. Çünkü kurulan iletişimler kriptoludur ve sunucudan sonraki akışta tanımlı bir güvenlik önlemi genellikle bulunmamaktadır. Bu şekilde VPN sunucusuna erişim sağlayan 3.şahıslar kullanıcının bağlantısını yönetebilir ve yönlendirebilir duruma gelmektedir.

VPN kullanımındaki risklerden biri de ücretsiz VPN sağlayıcıların bazılarının, kullanıcıya ait internet trafiğini kayıt altına almasıdır. Kayıt altına alınan kullanıcı verileri bazen ticari bazen de istihbarat amacıyla kullanılabilmektedir. Bu noktada internet kullanıcısının güvenliğinden emin olduğu bir VPN sağlayıcısı ile çalışması, olası riskleri ortadan kaldıracaktır. Unutulmaması gereken bir başka nokta da, kullanıcıların seçmiş oldukları VPN sunucusu hangi ülkeye tanımlı ise o ülkenin yasaları çerçevesinde değerlendirilecektir. İlgili ülkenin sınırlamaları ve yasakları karşısında zor durumda kalmamak ve risk altına girmemek için VPN seçimi oldukça önemli hale gelmektedir.

Sanal ağ kullanımındaki bir başka risk de, VPN sağlayıcıların ücretsiz sundukları hizmetlerinde bant genişliği sınırlamalarına gitmelidir. Bir internet kullanıcısı, mevcut durumda 50 Mbit değerinde internet hızına sahip olurken, VPN kullanımı ile bu hız 3 Mbit ’e düşebileceği görülür. Sınırlı bant genişliğine sahip VPN’ler, bazı hallerde kullanıcıların tarayıcılarında reklam bannerlarını da paylaşabilmektir. Sınırlamalar nedeniyle ping sürelerinin uzaması ve DNS cevaplarının gecikmesi de yaşanan riskler arasında gösterilmektedir.

Özellikle oyun oynarken, ses ve video dosyası izlerken kullanıcılar bu yavaşlığı oldukça fazla hissetmektedir. Sanal özel ağ kullanımında unutulmaması gereken bir başka nokta da, VPN sistemlerinin sadece kullanıcıya ait internet trafiğini kriptolamasıdır. Olası virüsler, trojanlar ve riskli web siteleri, kullanıcılar için ciddi tehditler oluşturabilmektedir. VPN ile ziyaret edilen bir web sitesinden indirilen herhangi bir dosya ile bu tehditlere ve virüslere maruz kalmak da olasıdır. VPN kullanımındaki bir başka risk de, coğrafi engeller olarak gösterilmektedir. İnternet üzerinden barındırılan bazı web siteleri bazı coğrafi bölgelerde sınırlanabilir. Kullanıcılar tanımlı bir ülkeye ait VPN ile bağlantı kurduklarında ilgili ülkedeki sınırlamalarla karşılaşmaktadır. Bağlantı sorunları yaşamamak adına VPN kullanırken bu risklerin göz önüne alınması önerilmektedir.

VPN Türleri ve Çeşitleri Nelerdir?  

VPN sistemleri, internet kullanıcısının almış ve göndermiş olduğu tüm verileri şifrelenmektedir. Yapılan işlemlerin ve veri akışının gözlerden uzak tutulması VPN sistemleri ile mümkün hale gelmektedir. VPN sistemlerini tercih edenler arasında, iş insanlarından öğrencilere kadar geniş bir kullanıcı kitlesine rastlanmaktadır. Her bir kullanıcının VPN konusundaki bilgi düzeyi de değişmektedir. Bu nedenle VPN türlerinin ve çeşitlerinin anlaşılması önem taşımaktadır. VPN’ler temel olarak iki türe ayrılmaktadır. Bunlar;

Uzaktan Erişim VPN’leri

Uzaktan erişim VPN tanımının açılımı, mevcut lokasyondan uzak bir mesafede bulunan şirket çalışanlarının, ilgili şirkete özel olarak tanımlanan ağlara bağlanmasını ifade etmektedir. Bu VPN’ler kullanıcılardan LAN (Local Area Network) yönlendirilen bağlantıları belirtmektedir. LAN (Yerel Alan Ağı) ile kurum içi internet bağlantıları güvenli bir şekilde sağlanmaktadır. Tanımlı kullanıcılar ve özel ağ arasında kurulan bağlantılar internet üzerinden gerçekleştirilir. Bu bağlantılar da son derece güvenli ve özel olarak gösterilir.

Site Üzerinden İşleyen VPN

Bu VPN, bir şirketin farklı lokasyonlarda şubeleri olduğunda, mevcut merkez ofisin ağını, diğer lokasyondaki ofislerin ağına bağlanmasını ifade eder. Siteden siteye işleyen VPN’ler, daha yüksek düzeyde şifreleme ve özel ekipmanlar içerebilir.

Bu iki temel düzeyde işleyen VPN’lerin de kendi aralarında çeşitleri bulunmaktadır. Bunlar;

• PPTP VPN
• Site-to-Site VPN
• L2TP VPN
• IPSec VPN
• SSL and TLS VPN
• MPLS VPN
• Hybrid VPN

PPTP VPN

PPTP VPN sisteminde bir noktadan başka bir noktaya iletilen tünel protokolleri kullanılmaktadır. PPTP VPN bağlantısında bir tünel oluşturulur ve veri akışı sağlanır. Kullanımı yaygın olan bir alternatif olan PPTP VPN, kullanıcıların mevcut internet bağlantıları üzerinden VPN ağına bağlanmalarını sağlamaktadır. Bu VPN çeşidi hem işletmelerin hem de ev kullanıcılarının yararlandığı bir seçenektir. PPTP VPN bağlantısı kurmak için kullanıcıların onaylanmış parolaları girmesi yeterli olmaktadır. 

Tanımlı parola onaylandığında VPN bağlantısı da sağlanmaktadır. PPTP VPN’nin hem işletmeler hem de ev kullanıcıları için tercih edilme nedeni, yeni bir yardımcı donanım satın almayı gerektirmemesi olarak belirtilmektedir. Standart bir yazılım eklentisi ile çalışabilen PPTP VPN, Windows, Linux ve MacOS işletim sistemleri ile de uyumluluk göstermektedir. PPTP VPN kullanmanın birçok avantajının yanında olası riskleri ve dezavantajları da bulunmaktadır. Bunlardan en önemlisi ise kullanıcılar için şifreleme yapmaması olarak gösterilmektedir.

Site-to-Site VPN

Temel VPN türlerinden biri olan bu seçenek hakkında bilinmesi gereken en önemli nokta, genellikle işletme tabanındaki operasyonlar için ideal bulunmasıdır. Yönlendiriciler üzerinden yönlendiricilere olarak da ifade edilen Site-to-Site VPN, işletmelerin yerel ve uluslararası şubeleri olduğunda işlevsel çözümler sunmaktadır. Site-to-Site VPN işletmenin ana ofisinden diğer şubelerine ağ oluşturmak için kullanılmaktadır. 

Bu VPN alternatifi, işletmelerin başka işletmeler ile bağlantı kurmasında da tercih edilir. Bu kullanım amacı Extranet tabanlı VPN olarak belirtilir. Tanımlı ağlar arasında özel bağlantılar kurulması ve iş veri akışlarının güvenle sağlanması Site-to-Site VPN ler ile kolayca yapılmaktadır. Bu VPN çeşidinin çalışma mantığı da tıpkı PPTP gibidir ve temelinde güvenli ve özel bağlantıların kurulması için seçilmektedir.

L2TP VPN

Microsoft Cisco tarafından geliştirilen L2TP VPN, katmanlardan tünellere protokol işleyişi ile çalışmaktadır. L2TP VPN diğer alternatiflerine göre çok daha güvenli bir bağlantı seçeneği yaratmaktadır. Tüm VPN sistemlerinin güvenlik protokolleri ile entegre şekilde çalışan L2TP VPN, kombine olarak da adlandırılır. L2TP VPN ler IPSec protokollerinin veri şifrelemeleri gibi iki ayrı L2TP bağlantı noktasına sahiptir. 

Bu bağlantılar diğer VPN’ler ile bir tünel oluştururlar. L2TP VPN, tünellerin arasında işleyen güvenli iletişime odaklanmaktadır. PPTP ye benzer alanları bulunan bir L2TP VPN bağlantısında, kriptolama eksiklerine ve kriptolamalar için PPP protokollerine güvenme risklerine sahip olmaktadır. L2TP VPN alternatifi verilerin gizliliği ve verilerin entegrasyonu konusunda farklılık gösterebilmektedir. Ancak genel kullanımda bir L2TP VPN bağlantısı, PPTP VPN lerin sağlayamadığı pek çok avantajı sunmaktadır.

IPSec VPN

IPSec (Internet Protocol Security), IP ağları aracılığıyla internet bağlantısının kurulmasında kullanılan VPN protokollerinden biridir. Lokasyon olarak uzak bir noktada konumlanan tünel üzerinden, kullanıcının merkez bölgesine erişim izni vermektedir. IPSec VPN’ler açılan her bir kullanıcı oturumunu doğrulamaktadır. Kullanıcıya ait her veri paketi, bağlantılar üzerinden şifrelenir. Böylece kullanıcının internet protokol iletişimleri koruma altına alınır. IPSec VPN çalışma prensipleri ikiye ayrılmaktadır. Bunlar;

• Transport Modu
• Tünelleme Modu olarak belirtilmektedir.

IPSec VPN transport modu tanımlı olduğunda tüm veri paketlerindeki mesajların şifrelenmesi sağlanmaktadır. IPSec VPN tünelleme modunda ise tüm veri paketleri genel olarak şifrelenmektedir. IPSec VPN kullanım avantajları arasında güvenlik sistemlerinin gücü yatmaktadır. Çünkü IPSec VPN güvenlik düzeyini arttırmak için diğer VPN güvenlik protokolleri ile entegre çalışmaktadır. IPSec VPN hem iş hem ev kullanıcıları için ideal bir seçenek olarak belirtilse de, en büyük dezavantajı kurulum aşamasında yer alan istemci yüklemelerinin oldukça fazla zaman alması olarak gösterilmektedir.

SSL and TLS VPN

Bu VPN seçeneği SSL güvenli soket katmanları kullanmaktadır ve TLS’de transport tabakasının güvenliği yer almaktadır. Her iki oluşum tek bir protokol şeklinde çalışmaktadır. SSL ve TLS kullanıcıların güvenli bir VPN bağlantısı oluşturmasına destek vermektedir. SSL and TLS VPN, web tarayıcılarının istemci yönünde hizmet verdikleri VPN bağlantısı kategorisine girmektedir. SSL and TLS VPN sisteminde internet kullanıcıları tüm ağ erişimine değil sadece istemcinin hizmet verdiği verilere erişebilir. 

SSL and TLS VPN içerisinde erişim kısıtlamaları bulunmaktadır. Bu VPN alternatifi genellikle çevrimiçi alışveriş siteleri ve servis sağlayıcılar tarafından kullanılmaktadır. SSL and TLS VPN, bilgisayar tarayıcılarında uygulama sunucularına güvenli bir oturum açılmasını sağlamaktadır. Bunun nedeni olarak da web tarayıcılarının SSL sistemlerine güvenmesi ve önceliklendirmesi gösterilmektedir. Kullanıcıların bu noktada ekstra bir işlem yapmasına gerek kalmamaktadır. Web tarayıcıları mevcut yazılımlarında SSL ve TLS ile entegre şekilde çalışmaktadır. SSL bağlantıları URL başlangıçları “HTTPS” ile oluşturulmaktadır.

MPLS VPN

MPLS VPN alternatifi, çok kaynaklı protokol etiket anahtarlama işlemlerinde ya da Site-to-Site VPN bağlantı türlerinde kullanılmaktadır. Bunun temel nedeni de VPN seçenekleri arasında en esnek yapıya sahip olması ve uyarlanabilir özellikleri gösterilmektedir. MPLS VPN, kullanıcı ağ paketlerinin çok kaynaklı protokol aracılığıyla dağıtımını hızlandırmaktadır. Standart tabanlı bir VPN olan bu seçenek, aynı zamanda ISP (Internet Service Provider) ayarlıdır. 

ISP ayarı bulunan VPN’ler birden çok siteye VPN oluştururken bağlantıda ISP kullanmaları ile tanınırlar. MPLS VPN kullanmanın tek dezavantajı ise alternatif VPN’ler ile kıyaslandığında kurulum aşamasının zorluğu olarak gösterilmektedir. MPLS VPN sistemlerinde modifikasyon işlemleri de kısmen zorlayıcı olabilmektedir. Kullanıcıların MPLS VPN hakkında bilmeleri gereken başka bir nokta da, alternatiflerinde göre daha yüksek miktarlarda fiyatlandırılıyor olmasıdır.

Hybrid VPN

Bir hibrit VPN içerisinde MPLS aracılığıyla internet protokol güvenliği yada IPSec tabanında VPN entegre edilmiş olabilmektedir. İki farklı kombinasyonda oluşturulabilen Hybrid VPN, farklı web sitelerinde farklı şekillerde kullanılabilmektedir. Aynı zamanda birbiri ile kombinasyona girmeleri de mümkün olmaktadır. Hybrid VPN lerin temel özellikleri arasında aynı site içerisinde kullanabilmeleri de gelmektedir. Bu işlem IPSec VPN sistemlerinin MPLS VPN’lere destek şekilde kullanılması ile yapılmaktadır. IPSec VPN’ler işlem tabanında ekstra ekipmanlar ile desteklenmelidir. İlgili ekipmanlar da yönlendirici forma sahip ya da çok amaçlı güvenlik uygulamalarıdır. 

Bu şekilde tanımlı verilerin şifrelenmesi ile VPN tünelleri oluşturulmaktadır. MPLS VPN sistemleri genellikle taşıyıcı ağında yer alan ekipmanların yardımı ile kullanılmaktadır. Her iki VPN’in birbirine bağlanması için tek taraflı oluşturulan IPSec tünelinin elinime edilmesi ve diğer tarafta MPLS VPN’lerine yönlendirme yapılması gerekmektedir. Hybrid VPN sisteminde bu şekilde güvenlik koruma alanları oluşturulur. Hybrid VPN genellikle şirketlerin kullanımında yer almaktadır. Hybrid VPN kamuya açık internet bağlantısı ile kullanıldığı zaman birçok avantaj sunmaktadır. Fiyat aralığı diğer VPN alternatiflerine göre yüksek olmakla birlikte en işlevsel seçeneklerden biridir.

Doğru VPN Seçimi Nasıl Yapılmalıdır?

Kullanıcılar için doğru VPN seçimi yapmak oldukça zorlayıcı hale gelebilmektedir. Bir internet kullanıcısının VPN seçimi yaparken dikkat etmesi gereken ilk kriter, ne tarzda güvenlik önlemine sahip olmayı istediği olmalıdır. VPN seçimi kullanıcının durumuna göre değişmelidir. Bir öğrenci yada küçük işletme sahibi aynı VPN seçeneğini değerlendirilmeyecektir. İşletme zinciri bulunan bir profesyonel de yine farklı VPN seçimine gidebilmektedir. Doğru VPN seçimindeki ikinci kriter ise kapsam alanı olarak karşımıza çıkmaktadır. Kullanıcının ihtiyacına göre basit yapılı bir VPN yada  Hybrid VPN gibi daha komplike VPN tercihinde bulunmak mümkündür. Doğru VPN seçiminde dikkat edilmesi gereken başka bir noktada VPN ücretlendirme konusudur. Kullanıcılar ücretsiz VPN hizmetlerinden yararlanabildiği gibi farklı ücret aralığındaki VPN hizmet servis sağlayıcılarla da çalışabilir. Tüm bu sorulara verilecek kişisel yanıtlar, kullanıcıların doğru VPN seçiminde yol gösterici olacaktır.

VPN Kurulumu Nasıl Yapılır?

Temel özelliklerine göre sınıflandırılan ve kendi aralarında çeşitlilik gösteren VPN türlerine rastlanmaktadır. Genel anlamda kullanıcının bilgisayarına yada mobil cihazlarına VPN kurulumu yapması ise benzer adımları içermektedir.

iOS Cihazlar İçin VPN Kurulumu

Tüm VPN seçenekleri iPhone, iPad ve Mac cihazlara direkt şekilde kurulabilmektedir. MacOS cihazlarında ekstra adımlar olabilse de iOS VPN kurulum yönlendirmeleri ile basitçe yapılandırma sağlanmaktadır.

• iOS cihazda bulunan “Ayarlar” sayfası açılır
• “Genel” sekmesine dokunulur
• “VPN” seçilir
• Hemen ardından “VPN Konfigürasyonunu Ekle” seçeneğine dokunulur
• Cihazda tanımlı olan ağ yöneticisi bu noktada gerekli verileri sağlamaktadır
• İlgili veriler VPN protokollerini, ayarlarını ve kimlik doğrulamalarını içermektedir
• İşlem akışı cihaz tarafından otomatik olarak tamamlandığı zaman yeni profilin kaydedilmesi için “Bitti” sekmesine dokunulur

Android Cihazlar İçin VPN Kurulumu

Tüm VPN destekleri Android cihazlarda yerleşik olarak bulunmaktadır. Android cihazların bu özelliği ile herhangi bir uygulama indirmeden cihaz üzerinden VPN kurulumu yapılabilmektedir.

• Android cihazın “Ayarlar” menüsü açılır
• “Wi-Fi / Kablosuz Ağ” sekmesine dokunulur
• “Ağ Ayarları” sayfası görüntülenir
• “VPN” sekmesine dokunulur
• Ardından “Yeni VPN Profili Ekle” seçeneğine dokunulur
• Açılan ekranda istenilen bilgilerin girişi otomatik olarak yapılır
• “Sunucu Adresi”
• “Kullanıcı Adı”
• “Kullanıcı Şifresi” alanları cihaz tarafından doldurulur
• İşlem akışı tamamlandığında “Bitti” sekmesine dokunulur

Windows Cihazlar İçin VPN Kurulumu

• Cihazın “Ayarlar” sayfasına gidilir
• “Ağ ve İnternet” seçilir
• Ardından “VPN” seçilir
• “VPN Bağlantısı Ekle” sekmesine tıklanır
• “VPN Sağlayıcı” bölümündeki alanlar doldurulur
• “Kaydet” sekmesine tıklanır
• VPN profili bu şekilde oluşturulduktan sonra “Görev Çubuğu” tıklanır
• “Ağ Simgesi” seçilir
• Kullanılmak istenilen “VPN Bağlantısı” seçilir

MacOS Cihazlar İçin VPN Kurulumu     

• “Apple Menü” simgesine tıklanır
• “Sistem Tercihleri” seçilir
• “Ağ” sekmesine tıklanır
• Açılan menüde “+” simgesi seçilir
• Ardından “VPN” sekmesine tıklanır
• “VPN Türü” seçilir
• “Servis Adı” eklenir
• “Yarat” sekmesine tıklanır
• Ardından “Sunucu Adresi” girilir
• “Uzaktaki Kimlik” ve “Yerel Kimlik” alanları doldurulur
• “Bağlan” sekmesine tıklanır
• MacOS cihazlarda VPN bağlantısı yapmak için öncelikle “Sistem Tercihleri” tıklanır
• “Ağ” sekmesi seçilir
• Tanımlı “VPN Servis Adı” tıklanır
• “Bağlan” sekmesi ile bağlantı yaratılır

Son Kullanıcılar İçin VPN Bağlantısı Yaratma

Kullanıcılar gerekli araştırma sürecini yerine getirdikten ve kendileri için en uygun ve en doğru VPN seçimini yaptıktan sonra, aşağıdaki işlem adımlarını uygulayabilir.

• Seçilen VPN uygulaması indirilir
• VPN kurulumu yapılır (Seçilen VPN türüne göre kurulum aşamaları değişebilir)
• VPN sunucusuna bağlanır            

Kullanıcılar yukarıda belirtilen işlem adımlarını tamamladıktan sonra “Bağlan” sekmesi üzerinden VPN bağlantılarını aktifleştirerek, özgür bir internet deneyimine başlayabilir. İndirilen VPN uygulaması kullanıcı için en iyi sunucuyu otomatik olarak bulur. Ücretli VPN kullanıcıları, seçmiş oldukları bir ülkeye bağlanmak için, ilgili ülkenin pinine tıklanmalıdır. Ardından sunucu listeleri aşağıya doğru kaydırılır ve bağlantı kurulması istenen seçenek belirlenir. VPN sistemleri kullanımı oldukça kolay ve popüler yardımcılardır. VPN kullanımı kişiye göre de değişmektedir.

Son kullanıcı olarak tanımlanan kişiler seyahat halindeyken iş ağlarına VPN üzerinden bağlanabilir. Bu şekilde güvenli bir bağlantı oluşturmuş olur. Yine aynı şekilde, seyahat halindeyken ev ağına bağlanmak da VPN ile oldukça kolaydır. VPN üzerinden kişisel bilgisayarlara erişim sağlamak, mevcut dosyaları görüntülemek ve paylaşmak da mümkün olmaktadır. Son kullanıcılar tarama etkinliklerini yerel ağlardan ve ISS’lerden gizlemek için de VPN kullanımına yönelmektedir. Lokasyon bazlı yasaklanmış ya da sınırlandırılmış web sitelerine giriş yapmak VPN ile mümkün hale gelmektedir. Son kullanıcıların VPN’ler hakkında unutmaması gereken bilgiler arasında ise şunlar yer almaktadır.

• VPN bağlantıları kısmen daha yavaştır.
• VPN bağlantılarında çerez koruması bulunmamaktadır.
• VPN bağlantıları hiçbir zaman tam koruma sağlanmamaktadır.

Sanal Özel Ağ İstatistikleri

Sanal Özel Ağ olarak da ifade edilen VPN’lerle ilgili oldukça enteresan istatistiklere rastlanmaktadır. Bunlar arasında ön plana çıkanlar ise aşağıdaki şekilde sıralanmaktadır.

• VPN sektörünün 2018 yılı verileri, hizmet sağlayıcıların toplamda 35 Milyar Dolar değere sahip olduğunu göstermektedir.
• Belirtilen toplam değerin 2024 yılına dek 50 Milyar Dolar seviyeye ulaşması beklenmektedir.
• Son 10 yıl içerisinde VPN kullanımına gösterilen ilgi %85 oranından artmıştır.
• Covid-19 pandemisi sürecinde, dünya genelinde VPN kullanımı %70’e yaklaşmıştır.
• Yine pandemi sürecinde VPN bağlantıları gün içerisinde birçok tekrar şeklinde kurulmaktadır.
• Global Web Index verileri VPN kullanıcı profilini 7 – 89 yaş aralığında göstermektedir.
• VPN kullanımındaki en aktif yaş aralığı ise 16 – 34 olarak belirtilmektedir.
• VPN kullanıcılarının %60’ının erkek %40’ının kadın olduğu belirtilmektedir.
• Kullanıcıların bilgisayar üzerinden VPN kullanım oranları %72 olarak verilmektedir.
• Mobil cihazlarda VPN kullanımı ise %69’u bulmaktadır.
• VPN kullanıcısı olan ancak güvenlik endişesi yaşayan kişiler toplam kullanıcıların %64’ünü oluşturmaktadır.
• VPN kullanıcılarının %35’i yasaklı ve sınırlandırılmış web sitelerine giriş için bu sistemlerden yararlanmaktadır.
• VPN kullanıcılarının %50’si ise eğlence seçeneklerini genişletmek için bu sistemi kullanmayı tercih etmektedir.
• Tüm VPN kullanıcıları arasında yapılan araştırma, %35 oranındaki kullanıcının her gün düzenli olarak VPN bağlantısı oluşturduğunu göstermektedir.