FinTech, finansal hizmet sunumlarında geleneksel yöntemlere yenilik getiren bir teknolojidir. Finans teknolojisi olarak da adlandırılan FinTech, finansal alanlardaki faaliyetlerini geliştirilmesini amaçlayan, sektöre uygun teknolojileri kullanan, gelişimi devam eden bir sektör olarak karşımıza çıkmaktadır. Yeni finans endüstrisi olarak da bilinen FinTech, günümüz teknolojilerini finansal hizmet sunumlarıyla birleştirmektedir.
Dünya genelinde müşterilerinin finansal işlem akışlarını kolaylaştırmayı amaçlayan FinTech girişimleri, ekonomiye yeni bir perspektif kazandırmaktadır. FinTech kavramı ilk çıktığı dönemde sadece teknolojik finansal yapılanma olarak görülse de, günümüzde tahminlerin ötesinde bir etki yaratmaya devam etmektedir.
İnternet ve mobil cihaz kullanımının globalde her geçen gün daha fazla yaygınlaşması ile birlikte, FinTech şirketleri de çoğalmaya devam etmektedir. Etki alanlarını sistematik olarak genişleten FinTech girişimleri, aldıkları yatırımlarla da adından söz ettirmektedir. 2017 yılı verilerine göre dünya genelinde 22 milyar dolar yatırım alan FinTech girişimleri, 2021 verilerinde bu rakamı %150’nin üzerine çıkarmaktadır.
Geleneksel Finans Hizmetleri ve FinTech Farkı
Geleneksel sistemde bir kişi ya da kuruluşun banka hesabı açması için prosedür gereği tanımlı evraklarını hazırlayarak, banka şubesini ziyaret etmesi gerekiyordu. FinTech ile lokasyondan bağımsız olarak, bir kişi bulunduğu her yerden, mobil uygulama üzerinden, bu işlemi kolayca gerçekleştirmektedir. FinTech girişimlerinin en temel özellikleri arasında, mobil cihazlar üzerinden oluşturulabilen “Dijital Cüzdan” uygulamaları da yer almaktadır. Dijital cüzdan ile kullanıcılar hesaplarında bulunan meblağı diledikleri yerde, diledikleri şekilde kullanabilmektedir.
Geleneksel finans hizmetleri günümüzde geçerliliğini yitirmeye başlamıştır. Çalışma modelleri, alışveriş yöntemleri, sosyal yaşam günümüz teknolojilerine göre şekillenmektedir. Bu nedenle geleneksel finans hizmetlerinin de FinTech girişimlerine dönüşmeye başladığı görülmektedir. Fintech şirketleri, kullanıcılarının tüm finansal işlemlerini online platformlar ve uygulamalar aracılığıyla gerçekleştirmesi için çalışmaktadır. Büyük bir zaman tasarrufu sağlayan FinTech lerin etki alanları giderek genişlemektedir.
FinTech Girişimlerinin Yarattığı Değişimler
Günümüz müşteri kitlesi, işbirliği içerisinde olduğu finans kuruluşlarından, daha geniş kapsamlı hizmet beklentisi içerisine girmektedir. 7 / 24 Digital Onboarding (Uzaktan Müşteri Edinimi), hızlandırılmış kredi onayları, kesintisiz para transferleri, finans hizmetleri sunan kuruluşlar için müşterinin beklentileri arasında gösterilmektedir.
Vizyon sahibi müşteri kitleleri, teknolojik gelişmelerin finans sektörüne uygulanmasını talep etmektedir. Bu talep doğrultusunda oluşan FinTech endüstrisi, müşterilerinin hayatlarında fark yaratmayı amaçlamaktadır. FinTech girişimlerinin finans sektöründe yarattığı değişimler ise aşağıdaki şekilde sıralanmaktadır.
Pratiklik Unsuru
Gelişen teknolojilerle birlikte yaşamın tüm alanlarında daha az zamanda, daha çok iş yapmaya odaklanıyoruz. FinTech girişimleri de müşterilerinin bu beklentilerini karşılamak üzere ileri düzey teknolojilerden yararlanmaktadır. FinTech’lerin getirdiği en büyük değişim ise pratiklik unsuru olarak karşımıza çıkmaktadır. Tüm mobil cihazlar üzerinden finans işlemlerinin birkaç saniye içerinde gerçekleştirilmesi, FinTech girişimlerinin yarattığı farklar arasında yer almaktadır. Finansal işlemler FinTech girişimleri ile dijital ortamlardan kolayca yürütülmektedir. Bu şekilde kullanıcıların hem zamandan tasarruf etmesi hem de pratik bir şekilde işlemlerini tamamlaması mümkün hale gelmektedir.
Fiyat Avantajları
FinTech şirketleri tüm hizmetlerini online ortamlar üzerinden sundukları için, şube kuruluşu gibi sabit giderleri bulunmamaktadır. Fiziksel oluşumları için sermaye ayırmaya ihtiyacı bulunmayan FinTech şirketleri bu nedenle hizmetlerini çok daha avantajlı fiyatlarla sunmaktadır. Geleneksel finans sektöründe tüm işlemler fiziki şubeler aracılığıyla yürütmektedir. Bu durum ekstra maliyetleri de ortaya çıkarmaktadır. Personel giderleri, kira ve stopajlar gibi temel maliyetler nedeniyle geleneksel sistemde finans hizmetleri çok daha yüksek olmaktadır. FinTech girişimleri ise bu maliyetlerden bağımsız olarak çok daha makul hizmet bedeli ile müşterilerin takdirini kazanır.
Çoklu Hizmet Seçenekleri
Geleneksel finans hizmetlerinden şubeler aracılığıyla gerçekleştirilemeyen işlemler, genel merkezlerden yürütülmektedir. Bu durum potansiyel ve mevcut müşteriler için, işlemlerinin daha komplike şekilde yürütülmesine neden olmaktadır. FinTech girişimlerinde dijital ortamlarda sunulan hizmetler bu nedenle daha geniş kapsamlı bulunmaktadır. Şube yada genel merkeze gitmeye gerek kalmadan, birçok finansal işlem FinTech şirketleri aracılığıyla yapılmaktadır.
Kişiselleştirilmiş Hizmet Deneyimleri
FinTech girişimlerinin temelini oluşturan teknolojik altyapılar, potansiyel ve mevcut müşteri kitlesi hakkında detaylı bilgiye sahip olmayı da kolaylaştırmaktadır. FinTech şirketleri farklı kanallardan, müşterilerinin beklentilerini karşılamak amacıyla bilgi toplamaktadır. Müşteri kitlesi hakkında elde edilen tüm veriler, kişiselleştirilmiş hizmet deneyimi olarak kullanılmaktadır. FinTech kuruluşları, her müşteriye özel hizmet anlayışları ile müşteri kitlelerini memnun eden hizmetleri sunmaya devam etmektedir.
FinTech Girişimlerinin Geleceği
Yapay zeka teknolojilerinin hızla gelişimi, FinTech endüstrisini de olumlu şekilde etkilemektedir. Günümüzde sunulan FinTech hizmetlerinin, yapay zeka teknolojileri ile daha fazla etki alanına sahip olması konusunu gündeme getirmesi beklenmektedir. Hizmet kalitesini ve seçeneğini bir üst seviyeye taşımayı amaçlayan FinTech girişimlerinin geleceğini kavramayı sağlayan çalışmalar da her geçen gün artmaktadır. Yapay zeka teknolojilerinin FinTech girişimlerine entegre edilmesi ile gelecekte sağlanabilecek faydalar ise aşağıdaki şekilde sıralanmaktadır.
İsabetli Karar Süreçlerinin Oluşturulması
Yapay zeka sistemlerinin FinTech girişimlerine uygulanması ile birlikte, müşterilerin karar verme süreçlerinin kısalması beklenmektedir. Oluşturulacak FinTech sistemleri müşteri kitlesinin finansal konularda ve yatırımlarında daha isabetli kararlar vermesini ve süreçlerin daha hızlı ilerlemesini sağlayacaktır.
Chatbot Teknolojilerinin Kullanımı
Yapay zeka destekli chatbot teknolojileri günümüzde birçok alanda kullanılmaya başlamıştır. Müşteri memnuniyetini bir üst seviyeye taşıyan bu teknoloji, çağrı merkezlerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Chatbot teknolojilerinin FinTech girişimlerine entegre edilmesi ile birlikte, gelecekte finans sektöründe de çok daha işlevsel ve hızlı çözümler üretilecektir. Zaman kaybının da önüne geçen chatbot teknolojileri, spesifik soru ve sorunların çözülmesinde en temel yöntemler arasında gösterilmektedir. Günümüzde FinTech girişimlerinde kısmen kullanılan chat botların gelecekte bu endüstride daha fazla yaygınlaşması beklenmektedir.
Fraud Önleme Sistemlerinin Entegrasyonu
Dilimize “Sahtecilik” olarak çevrilen Fraud, özellikle kredi kartı ile yapılan ödemelerde, kart sahiplerinin bilgileri dışında verilerinin kullanılmasını ifade etmektedir. Fraud işlemleri sahte yada çalıntı kredi kartı kullanımı ile ortaya çıkmaktadır. FinTech girişimlerinde yapay zeka teknolojilerinin daha fazla kullanılması ile birlikte, Fraud önleme sistemlerinin de gelişmesi beklenmektedir. FinTech girişimleri müşterilerinin veri güvenliği için bu alanda çalışmalarını sürdürmektedir.
FinTech Uygulamaları
Bilişim teknolojileri ve mobil uygulamalar, tüketicilerin ihtiyaçlarını daha kolay ve hızlı şekilde gerçekleştirmesini desteklemektedir. FinTech girişimlerinde yer alan teknolojiler de tüketicilerin ihtiyaçlarına en uygun hizmetleri almasını sağlamaktadır. FinTech şirketleri müşteri kitlelerinin beklentilerine uygun çözümler sunan finans yazılımları ile günümüz tüketicilerine hitap etmektedir.
FinTech girişimleri, müşterilerinin temel finans işlem gereksinimlerini karşılayan mobil uygulama ve hizmetler ile fark yaratmaya devam etmektedir. FinTech şirketleri, bankacılık gibi temel finansal hizmetlerin, daha az maliyet ile daha etkili şekilde gerçekleştirilmesini mümkün kılmaktadır. FinTech girişimlerinin başarısının nedeni ise teknoloji alanında giderek yaygınlaşan Start-up ların finansal endüstriyi daha fazla erişilebilir kılınması olarak açıklanmaktadır. FinTech uygulamaları ile tüketicilerin yürütebileceği finansal işlemler ise aşağıdaki şekilde sıralanmaktadır.
- Mobil ödeme teknolojileri
- Kişiler arası para transferleri
- Kısmen kullanılan ancak giderek yaygınlaşan chatbotlar ile müşteri destekleri
- Temassız ödeme seçenekleri
- Parmak izleri, yüz ve göz tanıma gibi AR (Artırılmış Gerçeklik) teknolojileri
- Yapay zeka destekli portföy yönetimleri
- Kripto paralar ve BlockChain oluşumları
Popüler FinTech Örnekleri
FinTech kavramı, günümüz finansal hizmet endüstrisinde yer alan teknolojilerin, geniş bir kısmını ifade etmektedir. Finans sektörünün geleceğini tanımlamak için de kullanılan FinTech terimi, her geçen gün yeni girişimlerin endüstriye katılımı ile genişlemeye devam etmektedir. Geleneksel finans hizmetlerinde belirli kurum ve kuruluşlar, tüm hizmetleri tek bir çatı altında toplama eğilimi göstermektedir. Müşterilerin tasarruf birikimleri, kredi kartı verileri, bireysel ve kurumsal krediler gibi hizmetler, bu sistem içerisinde yürütülüyordu.
FinTech girişimleri ise potansiyel ve mevcut müşterilerine, bireysel teknoloji tabanında, kişiselleştirilmiş hizmet deneyimi sunmaktadır. Finans sektöründeki dengeleri değiştirmeye başlayan FinTech girişimleri hizmet içeriğini her geçen gün genişlemektedir. Dünya genelinde uygulanan popüler Fintech örneklerine aşağıda yer verilmektedir.
Sanal Mali Asistan Hizmeti
FinTech uygulamalarının en çarpıcı örneklerinden biri de kuşkusuz sanal mali asistanlardır. Yapay zeka teknolojileri ile oluşturulan sanal mali asistanlar, kullanıcıların finansal işlemlerinde destek sunmaktadır. Konusunda uzmanlaştırılmış sanal mali asistanlar, Google’ın Siri’si, Amazon’un Alexa ’sı gibi kişiselleştirilmiş hizmet vermek üzere programlanır.
Sanal mali asistanların işlevleri arasında bütçeleme yapma, finansal konularda merak edilen soruları yanıtlama, para transferlerini gerçekleştirme, yatırım tavsiyelerinde bulunma gibi görev tanımları yer almaktadır. Dünya genelinde sanal mali asistanlara verilecek en iyi örnek ise Capital One tarafından sunulan Eno, Bank of America tarafından sunulan Erica olarak belirtilmektedir. Gelecek günlerde sanal mali asistanların da çeşitlilik göstermesi beklenmektedir.
Dijital Bankalar
Neobank olarak da bilinen dijital bankalar, gelenekselleşmiş fiziksel şube ağına sahip olmayan, müşterilerinin finansal hizmetlerini online ortamda gerçekleştiren banka türü olarak gösteriliyor. FinTech örneklerinden biri olan dijital bankalar, çevrimiçi olarak çalışıyor. Pandemi dönemi ile birlikte hızla değişen bankacılık anlayışına yeni bir boyut getiren dijital bankalar, geleneksel banka kullanım alışkanlığını da her geçen gün azalıyor.
Globalde öne çıkan dijital bankalar arasında Chime, Ally ve SoFi örnek olarak veriliyor. Bu bankaların herhangi bir şubesi yada fiziki merkezi bulunmuyor. Dijital bankalar tüm finansal işlemlerin web siteleri yada mobil uygulamalar üzerinden yürütülmesine imkan tanıyor. Neo Bankalar müşteri kitleleri için genellikle Visa yada MasterCard tabanında işleyen banka kartları tanımlayarak, şubelerden bağımsız şekilde ATM işlemlerinin de yapılmasını da destekliyor.
Bütçe Uygulamaları
FinTech girişimlerine verilebilecek en iyi örneklerden biri de bütçe uygulamaları olarak karşımıza çıkıyor. Kullanıcılar paralarını yönetmek için FinTech girişimlerinin bütçe uygulamalarından yararlanabiliyor. Bütçe oluşturma uygulamaları, müşterilerin banka hesaplarına kolayca bağlanmasını sağlıyor. Tüketiciler bu şekilde harcama alışkanlıklarını yönetebiliyor. Finansal hedeflerin tutturulması için de tercih edilen uygulamalar, finansal hizmet kategorisinde en fazla ilgi gören örnekler arasında yer alıyor. Geçtiğimiz yıl içerisinde birçok FinTech bütçe uygulamasının hayata geçirildiği görülüyor. Evli çiftlerin bütçeleme işlemlerine destek sunan Honeydue uygulaması, kredi puanlarının hesaplanması ve bütçe izleme özelliği ile Mint uygulaması bu kategoride yer alan örneklerden birkaçı oluyor.
Kitle Finansmanları
Geleneksel finans sistemlerinde işletme kredisi alabilmek için, bankaların ilgili şubelerine resmi evraklar ile başvuruda bulunmak gerekiyordu. FinTech girişimlerinin kitle finansman uygulaması ise kredi başvurularının online ortamlardan yapılmasını ve daha hızlı şekilde sonuçlandırılmasını destekliyor. Kickstarter ve GoFundMe platformları, büyük ölçekli kitle finansmanları için, müşterilerinin ihtiyaç duydukları fonları almalarını mümkün kılıyor. Kredi başvurusu kadar kolay şekilde yürütülen kitle fonlama uygulamaları aynı zamanda iş adamlarının nakit akışlarını kontrol altında tutmalarına ve yatırımlarını doğru zamanda gerçekleştirmelerine olanak tanıyor.
Eşleşme Kredileri
FinTech girişimleri basit finansal işlemleri kolayca gerçekleştirirken, daha geniş kapsamlı ihtiyaçların karşılanmasını da sağlıyor. Finans sektöründe devrim yaratan FinTech örnekleri arasında gösterilen eşleşme kredileri, geleneksel kredi talebi yerine farklı bir çözüm önerisi getiriyor. Eşleşme kredisi, krediye ihtiyacı olan kişiler ile yatırımcıları bir araya getiriyor. Paralarının karşılığını almayı hedefleyen yatırımcılar en iyi eşleşme sonucunda seçilen kişiye kredi miktarı ölçüsünde destek sunuyor. Ödünç verme olarak da ifade edilen eşleşme kredileri için tercih edilen platformlar arasında Prosper, LendingClub ve Upstart gösteriliyor. Birçok durumda geleneksel bankalardan daha cazip fırsatlar sunan eşleşme kredileri, her iki taraf için de kazan / kazan prensibinde işliyor ve günümüzde pek çok kişi tarafından tercih ediliyor.
