Artırılmış Gerçeklik (AR) Nedir? E-Ticaret ve Diğer Kullanım Alanları
Artırılmış Gerçeklik, gerçek dünyada algılamış olduğumuz seslerin ve görüntülerin, teknolojik yazılımlarla oluşturulan, grafikler ve GPS verileri ile daha canlı hale getirilen, zenginleştirilmiş fiziksel görünümleri olarak ifade edilmektedir. Kavramın kısaltılmış hali ile AR (Augmented Reality), gerçeğin bilgisayarlar aracılığıyla değiştirilmesini ve arttırılmasını belirtmektedir. Teknolojik gelişmelerin günümüzdeki popüler konuları arasında yer alan Artırılmış Gerçeklik, kullanılan yazılımlarla oluşturulmuş olan öğelerin, fiziksel dünya ile etkileşime girmesine yardımcı olmaktadır. AR, gerçek ile sanal olanın birbirlerine entegre edildiği, yeni bir gerçeklik tanımıdır. Artırılmış Gerçeklik teknolojisi, cihazlarda bulunan cisimlerin tanınması özelliklerini kullanarak, sanal unsurların, gerçek görüntüler ile eşleşmesini sağlamaktadır. AR teknolojisinin kullanılabilmesi için, aktif bir internet bağlantısına, akıllı telefonlar, akıllı gözlükler ya da tabletler gibi AR uyumlu cihazlara sahip olmak gerekmektedir. İlgili mobil cihazlara yüklenmiş olan Artırılmış Gerçeklik uygulamaları, kullanıcılara tanımlı görselin ya da görüntünün yeni bir gerçekliğini yaşatmaktadır.
Sanal Gerçeklik Nedir? AR ile Farkları Nelerdir?
İnsanların beş duyu organları ile sanal bir dünyada gerçekten bulunuyormuş gibi hissetmesi Sanal Gerçeklik teknolojileri ile mümkün olmaktadır. Orijinal ifadesiyle VR (Virtual Reality) teknolojisi, fiziksel ve dijital öğelerin tümünü kapsamaktadır. Sanal Gerçeklik, teknoloji kullanımı ile oluşturulmuş olan kurguların, gerçek ve hayal ile birleştirilmesini ifade etmektedir. Sanal Gerçeklik ile meydana getirilen öğrenme ortamları, kullanıcıların öğrenme ile ilgili deneyimlerinin zenginleştirilmesini sağlamaktadır. AR ile Sanal Gerçeklik birbirinden farklı kavramlardır. Artırılmış Gerçeklik kurgu bir dünyada geçen, sanal unsurların yansıtılmasıdır. Sanal Gerçeklik kavramında ise ilgili deneyimler simülasyon üzerinden sunulmaktadır. Artırılmış Gerçeklik teknolojisinde bir görüntü, mobil cihazların kamerası ile yakalanarak, eş zamanlı şekilde canlandırılmaktadır. Artırılmış Gerçeklik genel olarak, herhangi bir mobil uygulama gibi kullanılabilmektedir. Sanal Gerçeklik uygulamaları ise kullanıcının tüm görüş alanını kaplayacak biçimde sunulur. Sanal Gerçeklik uygulamalarını kullanmak için görüntü ve ses kontrolünü yürütecek ekstra ekipmanlara ihtiyaç bulunmaktadır. AR ve Sanal gerçeklik arasındaki temel farklılık bu şekilde özetlenmektedir.
AR (Augmented Reality) Kullanım Alanları Nelerdir?
Gerçek dünyanın metin, görsel gibi öğelerle eş zamanlı olarak tamamlanmasını sağlayan Artırılmış Gerçeklik teknolojisi, ilham veren ve heyecan yaratan birçok deneyimin yaşanmasını mümkün kılıyor. AR teknolojisi geleneksel işlemlerin basitleştirilerek, yeni bir gerçeklik yaratarak, farklı deneyimleri kullanıcıları ile buluşturuyor. Günümüzde AR teknolojisinin oldukça geniş bir kullanım alanı bulunuyor. Bunlar, aşağıdaki şekilde sıralanıyor.
E-Ticaret
AR teknolojisi, sunulan ürün ya da nesnelerin, potansiyel müşterilerin hayatlarına uygunluğunu gösterme özelliğine sahiptir. E-Ticaret sistemlerinde AR teknolojisi kullanımı, müşterilerin bir ürünü satın almadan önce bilgisayarlarındaki ya da mobil uygulamalarındaki görüntüler ile ürünü kendi yaşam ortamlarında inceleyebilmesini ve deneyimlemesini mümkün kılmaktadır. AR teknolojilerinin kullanımı, E-Ticaret sistemlerinde müşteri deneyimlerini ve memnuniyetlerini bir üst seviyeye taşımaktadır. Günümüzde birçok müşteri kitlesi, Artırılmış Gerçeklik teknolojisini sunan E-Ticaret sitelerinden alışveriş yapma eğilimi göstermektedir. Bu nedenle yeni jenerasyon E-Ticaret mağazaları, yapay zeka desteği ile hazırlanan AR uygulamalarını kullanmaktadır. E-Ticaret alanında Artırılmış Gerçeklik teknolojisinden yararlanmanın avantajları ise aşağıdaki şekilde sıralanmaktadır.
- Satışların artması
- Satış sürecine müşterilerin aktif katılımlarının sağlanması
- Marka bilinirliğinin artması
- Hedef kitlenin genişletilmesi
Havaalanı Uçuş Deneyimi
Seyahat planı yapan kişilerin, en sık karşılaştıkları sorunlar arasında, bagaj haklarının aşılması durumu oluyor. Havaalanı uçuş deneyimlerinde Artırılmış Gerçeklik kullanımı, bu sorunu ortadan kaldırıyor. Yolcular uçuşlarından önce bagaj hakları ile ilgili limit içerisinde olup, olmadıklarını Artırılmış Gerçeklik uygulamaları ile öğreniyor. AR uygulamaları aracılığıyla, yolcular, seyahatlerinden önce kabin içerisindeki yerlerini de kolayca bulabiliyor, uçuş noktalarını kontrol edebiliyor. Uçuş sonrası varış havaalanında ise yine AR teknolojileri ile oluşturulan uygulamalar sayesinde, taksi ve otobüs durakları zahmetsizce tespit edilebiliyor. Artırılmış Gerçeklik teknolojisinin kullanıldığı haritalar, yeni ülkeleri görmek isteyen kullanıcıların, evlerinin konforunda keşif yapmasını sağlıyor. Ayrıca, büyük havaalanlarında kalabalık insan grupları içerisinde yolcuların yönünü bulması, bazı durumlarda zorlaşıyor. AR teknolojileri, yolcuların hangi kontür ya da kapıya gitmeleri gerektiğini gösteren uygulamalar içeriyor. Bu uygulamalar, yolcuların ilerlemesi gereken rotayı net bir şekilde gösteriyor.
Eğitim Sistemleri
Geleneksel öğrenme modellerinde insanlar, sadece kitaplar gibi yazılı kaynaklar üzerinden bilgiye erişmek mümkün oluyordu. Günümüz teknoloji çağı, eğitim ve öğrenme süreçlerini de değiştiriyor. AR kullanımı ile bilgiye erişimin farklı yolları sunuluyor. Örneğin, insan anatomisi üzerine bilgi edinmek isteyen bir kişi, arkadaşının bedenini AR teknolojisi kullanan bir uygulama ile tarayarak, anatomi üzerine birçok farklı bilgi kaynağına ulaşabiliyor. Aynı şekilde somut bir nesne hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak, Artırılmış Gerçeklik uygulamaları ile daha kolay hale geliyor. Eğitim araçlarında güncel kaynakların yanında, AR teknolojisi ile üretilen farklı uygulamalara da yer veriliyor. Bu şekilde öğrenciler, bilgiyi daha derin bir biçimde içselleştirebiliyor.
Reklam ve Tanıtım
Artırılmış Gerçeklik teknolojilerinin kullanıldığı en yaygın alanlardan biri de reklam ve tanıtım çalışmaları olarak karşımıza çıkıyor. Bir ürün ya da hizmetin bilinirliğinin artması, mevcut ve potansiyel hedef kitleye ulaşılması, her zaman reklam ve tanıtım çalışmaları ile sağlanıyor. Markalar ürün ve hizmetlerinin tanıtımında AR teknolojilerinden de yararlanıyor. Kullanıcı deneyimini bir üst seviyeye taşıyan bu uygulamalar, muhtemel müşterinin ilgili ürünle daha yakından tanışmasını sağlıyor. Aynı zamanda Artırılmış Gerçeklik teknolojisi ile oluşturulmuş olan içerikler, hedef kitle üzerinde her zaman daha büyük etki yaratıyor. Sunulan ürün ya da hizmete duyulan ilgiyi arttıran bu teknolojiler, doğal olarak satış grafiklerini de olumlu şekilde etkiliyor.
Oyun Sektörü
Dijital oyunlar 2000’li yılların başından itibaren geniş bir kullanıcı kitlesine ulaşmaya başlamıştı. Son yıllarda daha fazla gelişim gösteren oyun sektörü, sadece PC oyunları ile sınırlı kalmayıp, çeşitli oyun konsolları, mobil uygulamalar gibi farklı alanlarda varlıklarını ortaya koyuyor. Pokemon Go gibi herkes tarafından bilinen ve sevilen oyunların yazılımlarında AR teknolojileri kullanılıyor. Bu oyunların sevilme ve tercih edilme nedeni, Artırılmış Gerçeklik teknolojisinin kullanıcıya yaşattığı dijital deneyim olarak açıklanıyor. Gelecek günlerde AR teknolojilerinin oyun sektörünü farklı bir biçimde şekillendirmesi bekleniyor.
Dijital Yayınlar
E-Kitaplar, E-Dergiler gibi dijital yayınlar da Artırılmış Gerçeklik teknolojisinden yararlanan alanlar içerisinde yerini alıyor. Okuyucularına farklı bir deneyim yaşatmak isteyenler yayıncılar, AR teknolojileri ile aralarındaki rekabeti artırıyor. Dijital yayınlarda kullanılan Artırılmış Gerçeklik teknolojileri, içeriklerin daha canlı ve daha dinamik şekilde incelenmesine destek oluyor. Bir metni okurken ya da bir dergide yer alan görselleri incelerken, kullanıcılar AR teknolojileri ile her bir nesneyi hissedebiliyor, gerçekliğini yaşayabiliyor. Kullanıcıların duyularını harekete geçiren ve sunulan ürüne ilgiyi arttıran bu teknolojiler, her geçen gün daha fazla yayıncı tarafından tercih ediliyor.
Müze ve Sergiler
Artırılmış Gerçeklik teknolojilerinin en keyifli kullanım alanları içerisinde müze ve sergiler geliyor. Özellikle pandemi sürecinde yoğun ilgi gören teknolojinin bu kullanım alanı, fiziki olarak ulaşılamayan her sergi ve müzenin görülebilmesine imkan tanıyor. AR teknolojileri, dünyanın pek çok ülkesindeki müzelerde kullanılmaya başlıyor. Genellikle ücretsiz ve 360 derece gezi özelliği sunan müzeler, Artırılmış Gerçeklik teknolojisi ile sanal gezinin görsel bir şölene dönüşmesini sağlıyor. Kullanıcılar seçtikleri müze, ören yeri gibi spesifik noktaları ziyaret edebilirken, görmeyi istedikleri ancak imkanları dahilinde olmayan sergileri de ziyaret edebiliyor. Genel kültür alanında büyük bir avantaj sunan müze ve sergilerde AR teknolojilerinin kullanımının, gelecek yıllarda farklı bir boyuta taşınması bekleniyor.
Emlak Sektörü
Dijital dönüşümden yararlanmak ve Artırılmış Gerçeklik teknolojilerini kullanmak, gayrimenkul uzmanlarının da tercih ettiği yaklaşımlardandır. Emlak sektöründe Artırılmış Gerçeklik teknolojilerinin kullanımı, hem alıcılar hem de satıcılar için birçok kolaylık sunmaktadır. Emlak sektöründeki maliyet etkinlikleri, Artırılmış Gerçeklik ile yeni bir şekilde tanımlanmaktadır. Standart maliyetlerin düşürülmesi AR teknolojilerini içeren uygulamalarla mümkün olmaktadır. Artırılmış Gerçeklik teknolojileri aynı zamanda emlak sektöründeki yüksek mobiliteyi azaltarak, zamandan da tasarruf sağlamaktadır. Artırılmış Gerçeklik teknolojilerinin kullanıldığı uygulamalar ile potansiyel ve mevcut müşteriler dünyanın herhangi bir yerinde yaşıyor olsa da, emlak satın almak istedikleri bölgedeki konutları kolaylıkla inceleyebilir. Global erişimi bir üst seviyeye taşıyan AR teknolojileri, günümüzde emlak sektöründe yer alan birçok şirket tarafından kullanılmaya başlamıştır.
Yüz İzleme ve Kişiselleştirme
Bir teknoloji düşünün ki, siz haber sitesinde bir içeriği okurken ya da bir videoyu izlerken neyi sevip sevmediğinizi yüz ifadesinden algılıyor. Algıladığı ve işlediği verilerle, sadece sizi mutlu eden ve iyi hissettiren içerikleri size göstermeye başlıyor. Bu yaklaşım bir bilim kurgu filminin senaryosundan alınmıyor. Artırılmış Gerçeklik teknolojisi ile üretilen bazı uygulamalar, kullanıcıların sadece geçmiş arama davranışlarına göre değil, mevcut yaklaşımlarına göre de değerlendiriyor. Duygusal zekası yüksek uygulamalar, Artırılmış Gerçeklik teknolojisinin geldiği noktayı da gözler önüne seriyor. Yüz izleme ve kişiselleştirme özelliği ile AR teknolojisinin kullanım alanları, farklı sektörlerden birçok girişimde uygulanmaya başlıyor.
Artırılmış Gerçeklik Diğer Kullanım Alanları
AR teknolojileri, sinema sektöründen alışveriş dinamiklerine, turizm faaliyetlerinden, sağlık kuruluşlarına, video içeriklerinden emlakçılığa kadar oldukça geniş bir alanda yerini almaya başlıyor. Her bir alandaki rutin işlemlerin değiştirilmesi ve yeni deneyimler olarak tasarlanması Artırılmış Gerçeklik teknolojileri ile mümkün oluyor. Artırılmış Gerçeklik teknolojisi, ilk olarak 1980’li yıllarda çekilen Back To The Future filmindeki bir sahneden hatırlanıyor. Bu filmde kahramanımız geleceğe yolculuk ettiği sırada karşısında bir köpek balığı hologramı çıkıyor ve onu ısırmaya çalışıyor. Hatırlayanları heyecanlandıran bu sahne, günümüzde Artırılmış Gerçeklik teknolojileri ile oldukça sıradan geliyor. AR teknolojileri, sanal ve fiziki dünya arasında oluşan boşluğu doldurma amacıyla, bulunan ortam üzerinde farklı dijital katmanlar yaratıyor. Artırılmış Gerçeklik mevcut bir durumun en hissedilen versiyonunu kullanıcıları ile buluşturuyor. Mobilya tasarımında, bir ürünün kullanıcının evinde nasıl duracağı, AR teknolojileri ile eş zamanlı olarak anlaşılabiliyor. Artırılmış Gerçeklik teknolojileri perakende sektöründe satışların arttırılması, iş hayatında hedeflerin netleştirilmesi, eğitimlerin kalitesinin arttırılması, sağlık ekipmanlarının en verimli şekilde kullanılması, en üstün kullanıcı deneyiminin mümkün olması için hayatımıza entegre ediliyor.
AR Teknolojilerinin Çeşitleri Nelerdir?
Artırılmış Gerçeklik çeşitlerinin bilinmesi, AR teknolojilerinin kullanım alanlarını da anlamaya yardımcı olmaktadır. Artırılmış Gerçeklik çeşitleri ise aşağıdaki şekilde sıralanmaktadır.
İşaret Tabanlı AR
İşaret tabanında işleyen Artırılmış Gerçeklik teknolojileri, kullanımı başlatmak için bir araca ihtiyaç duymaktadır. Bu araçlar QR kod gibi uygulamalarla hayata geçirilmektedir. Bir QR kod ile taranan görsel, video ya da uygulama, içeriğin görüntülenmesini sağlamaktadır. QR kodlarının taranabilmesi için mobil cihazlardan ya da AR gözlüklerinden yararlanılmaktadır. İşaret tabanlı AR’ler genellikle satış ve pazarlama alanlarında kullanılmaktadır. Dijital dünyada birçok şirket ve marka, dinamik kartvizit, hareketli broşür, dijital menü gibi araçlarını Artırılmış Gerçeklik teknolojileri ile sunmaktadır.
İşaretçisi Olmayan AR
İşaretçi tabanında işlemeyen AR teknolojileri, kullanıcılarının sanal nesnelerini nereye yerleştirmek istediklerine izin vermektedir. Bu teknoloji, işaret tabanlı AR ’lere göre daha kapsamlı kullanım alanı sunmaktadır. Kullanıcılar bulundukları konumda yer alan herhangi bir nesneyi fiziki olarak hareket ettirmeden, farklı stil ve konumu dijital olarak belirleyebilir ve görebilir. Farklı bir kullanım alanı yaratan işaretçisi olmayan AR’ler yine mobil cihazlar ya da Artırılmış Gerçeklik gözlükleri ile kullanılmaktadır. İşaretçisi olmayan AR yazılımları, gerekli bilgilerini kameralar, GPS sistemleri, dijital pusulalar üzerinden sağlamaktadır. Sanal bir arabanın deneme sürüşü yapması, görünüm boyutlarının değiştirilmesi, döndürülmesi bu teknoloji ile mümkün olmaktadır.
Konum Tabanlı AR
Bu Artırılmış Gerçeklik türünde dijital içerikler ve deneyimler, belirli bir konuma göre oluşturulurlar. Seçili nesneler, kullanıcıların önceden belirledikleri spesifik bir noktada gösterilirler. Konum tabanlı AR ’ler genellikle oyun sektöründe ve mobil oyunlarda kullanılmaktadır. Oyun kurgularının genişletilmesini sağlayan bu teknoloji, akıllı telefonlar aracılığıyla kullanılmaktadır.
Superimposition AR
Süperpoze AR teknolojileri, fiziksel dünyada yer alan bir nesnenin tanınması ve ona uygun alternatif bir görünüm oluşturulması mantığıyla hareket etmektedir. Değiştirme kriteri seçili nesnenin tamamını kapsadığı için sadece bir bölümünde de uygulanmaktadır. Günümüzde Online satışlar ve pazarlama çalışmalarında aktif olarak yer verilen Superimposition AR teknolojileri, hedef kitleye yeni versiyonların sunulması amacını taşımaktadır.
Projeksiyon Tabanında İşleyen AR
İşaretçi gerektirmeyen AR teknolojilerinin farklı bir versiyonu olan projeksiyon tabanında işleyen Artırılmış Gerçeklikte, bir içeriğin görüntülenebilmesi için herhangi bir mobil cihaza ihtiyaç duymaz. Bunun yerine ışık kullanımı ile dinamik deneyim oluşturabilmek için dijital grafiklerin bir nesne ya da yüzeye yansıtılması ile kullanılır. Projeksiyon tabanında işleyen AR, etkileşimli hologram olarak da bilinmektedir.
Outlining AR
Görüntü yansıtıcı AR olarak da bilinen bu teknoloji, insan gözüyle algılanamayan sınırların ve çizgilerin tanınmasını sağlamaktadır. Outlining AR teknolojisi, kullanıcıların yakın çevrelerini daha iyi anlaması ve nesneleri daha iyi tanıması için kullanılmaktadır. Outlining AR teknolojisi ile karanlık bir yolda kolayca araç kullanmak ya da bir binanın yapısını detaylı olarak dışarıdan izlemek mümkün olmaktadır.
