Blok zinciri diye tabir edilen Blockchain teknolojisi, şifrelenen işlem takiplerini sağlamakla görevlidir. Dağıtık yapıda yer alan veri tabanı sistemi olarak tabir edilen Blockchain teknolojisi, para transferlerinde blok oluşturmakla dikkat çekiyor. Blok oluşturmaya örnek olarak; gönderici ismi veya gönderilecek tutar tarzı pek çok bilgiyi verebiliriz. Transfer işlemleri sırasında var olan Blockchain’ler şifrelenerek kesinlikle kırılamayacak ve değiştirilemeyecek duruma gelirler. Belirtmiş olduğumuz bloklar, bütün ağdakilere dağıtılarak şifre bilgilerinin aynı olması sağlanır. Blok üzerinde yer alan bilgileri tek satıcıyla alıcı işleyebiliyor. Aynı zamanda Blockchain teknolojisi, şeffaf olma özelliğiyle de dikkat çekiyor. Dilediği zaman kişi, geçmişindeki biriken blokları inceleyebiliyor. Aynı zamanda Blockchain, ekonominin dijital dönüşümü olarak da kabul ediliyor. Bu konuda yapılan çalışmalara link üzerinden ulaşabilirsiniz.
Blockchain Nasıl Çalışır?
Blockchain’lerin genişçe bir çalışma alanları vardır. Blockchain teknolojileri, genel olarak kripto para birimleriyle anılıyorlar. Fakat merkezli ve merkezsiz olacak şekilde çok fazla endüstride de kullanıldığını söyleyebiliriz. Dijital dünyada dikkat çeken Blockchain’lerin kullanım alanlarını şöyle sıralayabiliriz:
- Noter işlemleri
- Bankalar
- Akıllı Sözleşmeler
- Hükümetler
Yukarıda da bahsettiğimiz üzere blok zinciri teknolojisi diye tabir edilen Blockchain, oylama sistemleriyle entegre edilmiştir. Ayrıca tedarik zincirleri kontrolünde de Blockchain’in tutarlı ve şeffaf bir çalışma prensibi olduğu söylenebilir. Güvenlik açısından teknolojinin gelişmesiyle birlikte blok zinciri de hem şeffaf hem de risksiz hale gelmiştir. İnternet var olduktan sonra Blockchain teknolojisi, en inovatif hale gelmiştir. Bu teknolojinin çalışma prensipleriyse; dağıtık, hacklenemez, anonim, bozulmaz ve merkeziyetsiz olması diyebiliriz. Bilgi kayıt zincirlerindeki en önemli özellik; bozulmayan ve herkesçe erişebilir oluşudur. Bu özellik sayesinde Blockchain teknolojisine herkes hayran kalmıştır. Tüm bunların yanı sıra bloklara işlenmiş olan kayıtlarda değiştirilemezler ve kırılamazlar. Blokların bozulması içinse; milyarlarca kopya barındıran kayıt defterlerinin tüm blokları değiştirilmelidir. Bu tarz işlemlerin gerçek olmasıysa imkânsız diyebiliriz.
Blockchain Wallet (Blok Zinciri) Nedir?
Kripto paraların alınıp gönderilmesinde ya da tutulmasında dijital depolama aracı olarak Blockchain Wallet örnek verilebilir. Özel anahtar ile cüzdan kimliği olarak 2 tane benzersiz koddan Blockchain Wallet oluşmuştur. Teknik anlamda konuyu incelediğimizde; cüzdan kimliğini e-mail adresiyle, özel anahtarı da mail şifresiyle özdeşleştirebiliriz. Belirtmiş olduğumuz cüzdanlarla gerçekleşen işlemlerse, blok zincirinde kayıt altına alınıyor. Blockchain teknolojisinde para yatırma işlemleri, güvenli ve hızlı yapılıyor. Yatırımlar haricinde para çekme olaylarında da bu teknoloji güvenliği ön sırada tutuyor.
Kripto para cüzdanlarında transfer işlemleri gerçekleştirmek içinde mutlaka cüzdan kimlik kodu bilinmelidir. Özel anahtarsa gizli tutularak, imza karşılığında kod ile cüzdana ulaşılmalıdır.
Kripto para borsalarında cüzdanlara ulaşmak için kodu saklamanıza gerek yoktur. Blockchain’de cüzdan oluşturmak tek tıkla yapılabiliyor. Günümüzde bu sektörde hizmet sunan açık kaynaklı koda sahip çok sayıda web sayfaları mevcuttur. Cüzdanın oluşturulmasının ardından cüzdandan cüzdana aktarım olabiliyor.
Blockchain Teknolojisinin Diğer Sektörlere Entegre Olması
Blockchain teknolojisinin farklı sektörlerle etkileşimi şu adımlarla gerçekleşiyor:
- Gıda güvenliğinde tedarik zinciri günümüzde Blockchain teknolojisiyle sağlanıyor. Unilever, Kroger, Nestle vb. şirketler bu teknolojiyle iş yapıyor ve bunun için IBM’yle anlaşmaya varılmıştır.
- Uluslararası ticarette önemli rol oynayan ve dijital teknolojide de sunulan imkanlarla dikkat çeken IBM’nin yeri hayati önem taşıyor. Avrupa’daki en büyük bankalarla, kuruluşlarla Blockchain teknolojisi iş birliği halinde olduğu söylenebilir. Blockchain teknolojisi baz alınarak IBM hatta Dijital ticaret zinciri konsorsiyumu kurmayı amaçlamıştır.
- İsviçre’de tapu sicil kayıtları yönetimi ile saklanması bu teknolojiyle bağlantılıdır.
- Deniz taşımacılığında dünyanın lideri olan Maersk Line firması IBM’yle anlaşma sağlamıştır. Bu anlaşmayla birlikte; uluslararası bazda deniz taşımacılığıyla ilgili önemli kararlar alınmıştır. Bunların başında maliyetlerden kazanmak, evrak prosedürlerini bertaraf etmek ve süreç hızlanması gibi konular geliyor.
- Dijitalleşen dünyada hayati önem taşıyan Blockchain teknolojisi özellikle; bilim, finans, ticaret, sanayi, sağlık vb. pek çok konuda insanların hayatını kolaylaştırıyor.
Blockchain Teknolojisi Avantajları Nelerdir?
Blockchain adı verilen blok zincirleri birçok sektörde kullanılıyor. Onların başında; nakliye şirketleri, global anlamda ürünlerin sunulduğu üretim şirketleri ve e-ticaret firmaları geliyor. Bu teknolojinin hemen hemen her alanda popüler olduğunu söyleyebiliriz. Yukarıda değindiğimiz üzere Blockchain teknolojisi, lojistikte evrak kısmını kolaylaştırmasıyla biliniyor. Hatalı işlemler, dolandırıcılıklar, gecikmeler, yüksek maliyetler vb. birçok problem bertaraf ediliyor. Böylelikle zorlu uluslararası ticaret kolaylaştırılmış oluyor.
Blockchain’in aynı zamanda dayanıklılık gibi avantajı da bulunuyor. Veriden kaynaklı teknik arızaları, kötü niyetli saldırıları yok etmede önemli görev üstlenmiştir. Ağların her biri node veri tabanında kopya oluşturup, saklıyor. O nedenle node çevrimdışı olsa bile yine de ağ güvenliği sağlanıp, çalışır durumda oluyor. Sistem arızaya sebep olacak tüm hususları ortadan kaldırıyor.
Denetim izi lazım olan verilerle finansal kayıtların saklanmasında görev yapan sistem olarak biliniyor. Sistem üzerinde gerçekleşen tüm değişimler kayıt altında tutularak kalıcılığı sağlanıyor. Böylelikle sahtekarlığında önüne geçilmiş oluyor.
Blockchain’in diğer önemli avantajıysa, madencilik ismiyle node ağı işlemlerini doğrulamasıdır. Geleneksel ödeme yöntemlerinden farklı olarak aracılar kesinlikle bu sistemde kullanılmaz. Tek organizasyona güvenme riskinin yok sayıldığı bu sistemde aynı zamanda aracılar olmadığından işlem ücretleri ile genel masraflarda minimuma iner.
Blockchain Dezavantajları
Blok zinciri anlamına gelen Blockchain dezavantajları şöyle sıralanabilir:
Depolama
Bitcoin Blockchain için ortalama olarak şu anda 200 GB alan gereklidir. Blockchain’in boyutunun büyümesi diğer sabit belleklerle kıyaslandığında daha fazladır… Bockchain’de eğer kayıt defteri büyütülürse o zaman ağ nodesini kaybedebilir.
Özel Anahtarlar
Tüm Blockchain adreslerinde 2 tane anahtar yer alıyor. Bunlar; özel ve açık olarak 2’ye ayrılıyor. Özel anahtar kaybedildiği takdirde kişi parasını da direkt kaybetmiş oluyor. Kurtarmanın da asla herhangi bir yolu olmadığını söyleyebiliriz.
%51 Saldırılar
Blockchain ağlarının karşı karşıya kaldığı birkaç tane saldırı bulunuyor. %50’nin üzerinde gerçekleşen saldırılarda sıralamalar otomatik değişebiliyor.
Verimsiz
Bu blok zincirinin diğer dezavantajıysa verimsiz oluşudur. Aşırı rekabetten kaynaklı olarak sadece 10 dakikada kazanan oluyor.
Veriyi Değiştirme
1 defa veriler Blockchain’e eklenince değişim konusu artık çok zor oluyor. Veri değişimi Blockchain için hem avantaj hem de dezavantaj olarak kabul ediliyor.
Popüler Altcoinler Nelerdir?
Popülerliğini sürdüren Bitcoin kripto para birimi çok sayıda altcoin ile piyasada yer alıyor. Bu altcoinlerin popüler olanlarına aşağıda detaylı şekilde yer verdik. Popülerlik kazanan bitcoin ve altcoinler; fiyat performansları, proje ardındaki ekip çalışması ve yenilik gibi özelliklere sahiptir diyebiliriz. Son dönemlerde bu alanda Ethereum liderliğini sürdürüyor. Onun arkasından; Uniswap, Binance Coin, Dogecoin ve Cardano geliyor.
Ethereum
Kripto para piyasasındaki 2. Değerli kripto para birimi olarak listede yer alıyor. Günümüzde yatırım araçları içerisinde en popüler olanı diyebiliriz. Kısa zamanda güçlenip popülerlik kazanan Ethereum, merkezsiz finans projelerinde özellikle önemli yer tutuyor.
Uniswap
Dünyadaki tek merkezi olmayan borsası diye Uniswap tabir ediliyor. DEX ile DeFİ gibi sistemlerin büyümesiyle beraber büyük avantaj yakalamıştır. Ciddi ağ etkisini arkasında bulunduran sistem olarak da aynı zamanda dikkat çekiyor.
Binance Coin
2017 yılından bu yana kripto piyasasında boy gösteren Binance Coin, 2021’de piyasalara olağanüstü bir şekilde giriş yapmıştır. Binance Coin için uzmanlar; uzun vadede en popüler altcoin olacağını düşünüyorlar.
Dogecoin
Kripto para piyasasında Dogecoin, yasa dışı işlemlerde kesinlikle kullanılmıyor. İlk olarak Dogecoin kurulduğunda şu an ki başarısı tahmin edilmiyordu. O yüzden Dogecoin’in yükselişi herkes için sürpriz oldu. Yalnız Dogecoin’in bu başarısının ardında; Elon Musk ile Tesla’nın attığı Tweet’ler olduğunu söyleyebiliriz. Aynı zamanda Dallas Mavericks’in sahibi olan Mark Cuban tarafından Dogecoin üzerinden ödemelerin alınacağını belirtmesi popülerliğini daha da artırdı. Tüm bu etkenler, Deogecoin’in lider altcoinler arasına girmesini sağladı.
Cardano
En popüler altcoinler içerisindeki Cardono, aslında ilk başlarda çok da iyi performansa sahip değildi. Fakat 2021 yılı Cardano’nun yıldızının parlamasına neden oldu. Çok kısa zamanda yakaladığı başarıyla dikkat çeken Cardano, yatırımcıların ve geliştiricilerinde vazgeçilmezi oldu.
Ripple
İnternet yardımıyla para gönderilen iletişim protokolü olarak biliniyor. 2012 senesinde geliştirilmiş olan Ripple, ABD kökenli olup Bitcoin gibi kripto para birimleriyle de ilişki içerisindedir. Blok zincir teknolojisini destekleyen sistem, global olarak para gönderimini de destekliyor.
