Transmission Control Protocol (TCP) ile Internet Protocol (IP) protokollerinin birleştirilmesi ile oluşturulan “TCP-IP”, internetin üzerinde işleyen bir iletişim metodu olarak tanımlanmaktadır. TCP-IP metodu ile internete bağlı olan tüm cihazlar arasında haberleşme sağlanmaktadır. Yapılan açıklama “TCP-IP protokolü nedir” sorusunu da yanıt vermektedir. Mevcut bir ağa bağlı olan bilgisayar ya da mobil cihazlar, verilerini iletmek ve almak için, TCP-IP protokolünü kullanırlar. “TCP-IP nedir?” sorusu için yapılacak en genel tanım ise bilgisayarların arasında gerçekleşen veri iletişiminin kurallarını belirleyen protokollerin bütünü, ifadesi kullanılmaktadır. Birden fazla bilgisayar arasında yürütülen iletişimler, farklı protokoller tarafından da gerçekleştirilmektedir. Bu protokoller, kullanım amacı doğrultusunda farklılıklar göstermektedir. TCP-IP protokollerini ve internetin nasıl çalıştığını tam olarak anlayabilmek için, her bir protokolün tanımını yapmak gerekmektedir.
TCP ve IP Protokolleri Nedir? Nasıl Çalışır?
Bilgisayarlar arasındaki iletişim, küçük boyutlu paketler şeklinde, kayıpsız biçimde gerçekleştirilmektedir. Bu işlemin gerçekleştirilmesi ise Transmission Control Protocol (TCP) protokolü ile yapılmaktadır. TCP protokolünün en belirgin özelliği, kimlik doğrulama işlemi yapması şeklinde belirtilmektedir. TCP protokolü aynı zamanda, verileri iletirken ya da veri alımı gerçekleştirirken, tam bir veri bütünlüğü sağlamaktadır. Teknolojik gelişmelerle tasarlanmış, yüksek donanıma sahip bilgisayar ağlarında, ortaya çıkabilecek kayıpların önlenmesinde, TCP protokol yazılımları kullanılmaktadır. Aynı zamanda, HTTP, HTTPS, FTP gibi protokollerin de veri iletimlerinin hepsi TCP ile sağlanmaktadır.TCP protokolünün geçmişine baktığımızda, ilk kez 1974 yılında, “A Protocol for Packet Network İntercommunication” adlı makalede duyurulduğu görülmektedir.
TCP Protokolü Nasıl çalışır?
TCP protokolleri üç aşamalı olarak çalışmaktadır. Çalışma biçimleri ise aşağıdaki gibi sıralanmaktadır;
- Birinci aşamada, belirlenen hedefe bağlantı isteği gönderilmektedir
- İkinci aşamada ise bağlantı sağlandığı onaylanır ve veri akışı başlamaktadır
- Üçüncü ve son aşamada, veri transferlerinin tamamlanmış olduğu her iki tarafa iletilmektedir
TCP protokolünün üç aşamalı işlemi “State” olarak adlandırılmaktadır.
IP Protokolü Nasıl Çalışır?
IP (Internet Protocol), bilgisayarlar arasında kurulan iletişimde, ağların adreslenmesin de kullanılan sistemi olarak ifade edilmektedir. IP açılımı “İnternet protokolü” olarak tanımlanmaktadır. IP protokolü, bilgisayarlar arasındaki paketlerin yönlendirilme işlemlerini de sağlamaktadır. IP, Teknoloji dünyasında “Yönlendirme protokolü” olarak da adlandırılmaktadır. IP protokolleri, veriler için gerekli olan tüm yönlendirme kurallarını belirleyen otorite konumunda yer almaktadır. IP protokol sisteminde veri içeriğinin önemi bulunmamaktadır. IP, veri içeriğine bakılmaksızın, gideceği adresi belirleme işlevi görmektedir. IP protokolü çalışma mantığı ise aşağıdaki şekilde belirtilmektedir;
- IP çalışma sistemi için, TCP veri paketlerinin izlemesi gereken yol belirlenmektedir
- İşlem akışı sürerken, TCP protokol katmanından gelmiş olan veri paketi içeriğine “Segment” başlığı eklenmektedir
- Yapılan işlem “Datagram”ı ortaya çıkarmaktadır
Datagram, verinin varış zamanı, varış şekli ve teslimatını garanti etmeyen, paket kullanımlı bir ağ ile entegre çalışan, veri iletim ünitesi olarak bilinmektedir. IP protokolü çalışma mantığında, verilerini karşı tarafa yönlendirmesi sırasında, alıcının verileri kabul edip, etmeyeceği hakkında doğrulama işlemi yapmadığı da görülmektedir. Hatalara özgü kontroller, farklı bir katmanın görev akışında yer almaktadır. Bu özellikleri ile IP, kendi sistemi içerisinde işlem yapan protokoller arasında gösterilmektedir. Yukarıda paylaşılan bilgiler, “TCP-IP nedir nasıl çalışır” sorusuna da yanıt olmaktadır.
TCP-IP Katmanları Nelerdir?
Birden fazla bilgisayarın, birbiri arasında iletişim kurması, bazı protokoller ile sağlanmaktadır. TCP-IP protokolleri de bunlardan biri olmaktadır. TCP-IP, 1980 yılında, “OSI” tabanı ile oluşturulmuş olan sistemlere, alternatif getirmesi için geliştirilmiş protokollerdir. TCP-IP, internetin çalışması için gereken temel protokolleri kapsayan bir paket özelliği taşımaktadır. TCP-IP protokolünde, TCP alanı veri transferlerinin önemli kısımlarını belirtmektedir. IP alanı ise verilerin taşınma yolunu belirtmektedir. TCP-IP nin genel yapısı, beş farklı katmandan oluşmaktadır. Bunlar;
- Uygulama Katmanı: Bu katman, birbirinden farklı sunucu türlerindeki, işlem süreçleri ve uygulamaları arasında gerçekleşen iletişimi sağlamaktadır. (http, ftp, smtp gibi)
- Taşıma Katmanı: Veri akışının belirtilen noktadan, ulaştırılacak noktaya aktarılması, taşıma katmanı ile yapılmaktadır.
- İnternet Katmanı: Yönlendiriciler (Router) ile entegre olan ağların içerisinde, verilerin kaynak noktadan hedef noktaya yönlendirme işlemi bu katmanda yürütülmektedir. İşlem akışında yer alan kaynak ve hedefin adres bilgileri de internet katmanında saklanmaktadır.
- Ağ Erişim Katmanı: Sistemin en ucu ile ağın arasında yer alan arabirim, ağ erişim katmanı olarak ifade edilmektedir. Bu katmanda veriler fiziksel formda 1 ve 0 lara dönüştürülmekte ve taşınması sağlanmaktadır.
- Fiziksel Katman: İletişim alanının tüm karakteristik özellikleri, sinyalleşme hızları, kodlama şemaları, fiziksel katmanda gerçekleşmektedir. Verilerin, kablolu ya da kablosuz aktarma şekillerine göre, elektrik sinyali ya da elektromanyetik dalga formuna dönüştürülmektedir.
TCP-IP İle İnternet Nasıl Çalışır?
İnternetin çalışma mantığı, donanım ve protokol bileşenlerinden oluşmaktadır. Günümüzde kullanılan internet hala aynı iki bileşenin bir araya gelmesi ile çalışmaktadır. İnternetin çalışma mantığında bulunan donanım (Hardware) bileşeni, bilgisayarların sahip olduğu fiziki donanımları işaret etmektedir. Bunlar; bilgisayarın kasası, ekranı, klavye ve mouse u, hard diski, ana kartı gibi yapılar olarak tanımlanmaktadır. Bilgisayarlarda kullanılan yazılımlar (Software) ise belirlenmiş işlem akışını yürütmeyi sağlayan makine komutları olarak adlandırılmaktadır. İnternetin çalışma mantığında yer alan ikinci bileşen ise protokollerdir. İnternete giriş yapmak isteyenler, bilgisayarları ya da mobil cihazlarında tanımlı olan ISP’lerin (Internet Service Provider) açmış olduğu ağlar üzerinden bağlantı kurulmaktadır.
İSP, Türkçe açılımı ile internet servis sağlayıcılar, bireysel kullanıcılara ya da işletmelere internet erişimini sağlayan araçlardır. Ülkemizde ve dünyada birçok ISP şirketi, internet erişim hizmeti sunmaktadır. İnternet bağlantısını bir cihaz ya da bilgisayarda kullanılabilmesi için, cihazlar arasında veri akışının sağlanması gerekmektedir. Bu veri akışı ve tüm işlemlerin gerçekleştirilmesi, TCP-IP protokolleri ile sağlanmaktadır ve açıklama “TCP-IP nedir ne işe yarar” sorusuna da yanıt vermektedir. Transmission Control Protocol “TCP” protokolü ve Internet Protocol “IP” protokolleri birlikte çalışmaktadır. TCP-IP, iletilecek olan verilerin hedefe yönlendirilmeden önce ne şekilde paketlenmesi gerektiği, paketlerin taşınma süreçleri, adresleme işlemleri, hedefe ulaştığında çözümlemesinin yapılması gibi bir dizi işlemi kontrol etmekte olan iletişim protokolleri olarak adlandırılmaktadır.
İnternet Çalışma Sisteminin Özeti
Bir web sitesini ziyaret etmek istediğinizde, kullandığınız tarayıcı, internet servis sağlayıcınıza kişisel IP adresiniz üzerinden bir istek yollar. Ülkemizde yaygın olarak kullanılan ISP’ler (İnternet Servis Sağlayıcı) Türk Telekom, Türksat, Vodafone gibi kurumlar olmaktadır. Tarayıcınız iletilen web sitesi adresi sunucusunu bir IP adresine çevirmektedir. Hemen sonra tarayıcı, web sitesinin sunucusuna TCP isteğini göndermektedir. Ana sunucu gelen istek üzerine onay verebilir ya da “404 not found” red cevabını iletmektedir. İstek onaylandığında ise iletişim başlatılmaktadır. Veriler, hedefleri doğrultusunda paketler haline getirilmektedir. Taşıma katmanı ile bu paketler TCP protokolüne iletilmektedir. Öncelikle lokal, ardından farklı yönlendiricilerle (Routers) iletilerek, yönlendiriciler zinciri meydana getirilir. Oluşturulan paketler, hedeflerine ulaştıklarında, tarayıcımız tüm verilerin okunabilir ve görüntülenebilir hale getirilmesini sağlamaktadır. İnternetin çalışma sistemi bu şekilde gerçekleşmektedir.
