Günümüz dünyasında internet artık hayatımızın her yerinde ve her zamanında yanımızda olmaya devam ediyor. Alışverişlerimizi internetten yapıyor, filmleri internet aracılığıyla izliyor, kitaplarımızı internet aracılığıyla okuyor, aradığımız bilgileri de internetten buluyoruz. İnternette sosyal medya ile her gün yeni dünyalar da keşfediyoruz. Birçoğumuz internetsiz bir hayatı düşünemez durumda demek hiç de yanlış bir tanımlama olmaz. İnternet hepimizin hayatını büyük ölçüde kolaylaştırmış olsa da bu eğlenceli tarafın yanı sıra korkunç ve ürkütücü bazı durumların da hepimiz farkındayız. Siber saldırılar, casuslar, kimlik hırsızları ve hackerlar internet dünyasının korkunç yüzleri olarak karşımıza çıkıyor. Bu ve benzeri durumlar korkutucu fakat bu durumlara karşı önlem almak da bizim elimizde. Biz de bu yazımızda sizler için internet ortamında kendinizi korumanın 10 yolunu araştırdık.
İnternet Ortamında Kendinizi Korumanın 10 Yolu
İnternet hayatımıza girdiği günden bu yana büyük bir kolaylık sağladı. Fakat yepyeni tanımlar ile karşılaşmamıza da sebep oldu. Bunlar hacker, siber saldırı, kimlik hırsızlığı gibi tanımlar! Siber saldırı için daha detaylı bilgi almak için bu yazımızı okuyabilirsiniz. Avrupa Bankalarından bir milyar dolar gibi yüksek miktarlarda para çalan hackerlar haberlerde karşımıza çıkıyor. Bu gibi haberler de internet kullanıcıları arasında büyük bir korku yaratıyor. Bu hackerlardan ve saldırılardan korunmak için alınması gereken birkaç önlem var. Bu önlemleri alarak hackerların işini zorlaştırabilir ve internet ortamında çok daha güvenli bir şekilde dolaşmak mümkün olabilir.
Zor Şifre
İnternet kullanıcıları için belki de en önemli basamak ve koruma yöntemi olarak bilinen şifre çoğu kişi tarafından çok önemsenmiyor. Bunun en güzel örneği de şifre olarak kullanılan kelimeler oluyor. Kulağa her ne kadar komik gelse de şifresini ‘şifre’ yapanların sayısı bir hayli fazla. Bu şifre de hack edilmeye en yatkın ve en kötü şifreler arasında yer alıyor. 123456789 gibi şifreler de sıklıkla kullanılıyor. Kullanıcılar isimlerini ya da doğum tarihlerini de şifreleri olarak belirliyor. Bu gibi şifreler de çok çabuk hack edilebilen şifreler olarak biliniyor. 123456789 gibi şifreleri tahmin etmek hiçbirimiz açısından çok da zor değil. Bu sebeple şifrenizi zor bir şekilde oluşturmanız önem kazanıyor. İnternet güvenliğiniz için şifrenizi zor belirlemeniz güvenliğiniz açısından yapabileceğiniz en kolay şeylerden biri. En az sekiz karakterden oluşan, içerisinde sembol ve büyük harf barındıran şifreleri oluşturmanız güvenliğiniz açısından sağlıklı olacaktır. Şifrenizde isminizi, soyisminizi, ebeveynlerinizin ya da çocuklarınızı ismini, doğum tarihlerini, evcil hayvan isimlerini kullanmamanızı tavsiye ederiz.
Şifrenin Sık Değiştirilmesi
İnternet güvenliği açısından en sık düşülen hatalardan biri de bir şifrenin çok uzun süre kullanılması oluyor. Belirlenen bir şifre çok uzun bir süre kullanılıyor ya da birden farklı hesapta aynı şifrenin kullanılmasına da sık sık rastlanıyor. Aylarca hatta yıllarca aynı şifreyi kullanmak internette güvende olmak için hiç de doğru bir strateji değil. Yeni ve zor bir şifre oluşturmak ne kadar zor gibi görünse de güvenlik açısından çok önemli bir adım oluyor. Bu yüzden şifrenizi sık sık değiştirmeyi ihmal etmeyin. Mümkünse yeni oluşturduğunuz şifre ile eski şifreniz büyük oranda farklı olsun. Bir yıl süreyle kullandığınız şifre sizin güvenliğinizi sağlama konusunda sınıfta kalabilir.
Ön Belleğin Temizliği
Evinizde, iş yerinizde, okulda, arkadaşınızın bilgisayarında her nerede olursa olsun ön bellek temizliği yapmak da internette güvende olmanız için önemli bir durum oluyor. Firefox ya da Google gibi arama motorları web sitelerinde neler yaptığınızı, ne kadar zaman geçirdiğinizi ya da hangi web sitelerini sıklıkla ziyaret ettiğinizi ön belleğinde saklı tutuyor. Girdiğiniz her site, indirdiğiniz her içerik, internetten yüklediğiniz veriler günlerce bu ön bellekte listeleniyor ve saklı tutuluyor. Başka kişilerin bu ön belleğe erişim sağlaması ve verilerinizi çalması da kolay bir yöntem olarak biliniyor. Bu sebeple internet ortamında yaptığınız işlemlerden sonra ön belleğinizi temizlediğiniz takdirde arkanızda hiçbir iz bırakmamanız anlamına geliyor. Yani ön belleğinizi temizlediğinizde olası bir veri çalınması durumunu da engellemiş olursunuz. Bu yüzden ön belleğinizi sıklıkla temizlemenizi öneririz.
Ücretsiz Wi-Fi Hizmetleri
Kafeler, restoranlar, alışveriş merkezleri, mağazalar kısacası kamuya açık alanlarda bilmediğiniz sunucular tarafından sunulan ücretsiz Wi-Fi hizmetleri çoğu kişiye fazlasıyla cazip geliyor. Özellikle internet paketinin azaldığı günlerde bu ücretsiz Wi-Fi hizmeti büyük bir mutluluk ile kullanılıyor. Fakat bu durum sadece günü kurtarıyor, sonrasında büyük sıkıntılarla karşılaşmanıza da sebep oluyor. Çünkü ücretsiz Wi-Fi aynı zamanda güvenilir olmayan Wi-Fi anlamına da geliyor. Bu yüzden bu gibi ağları kullanırken dikkatli olmanız çok önemli hale geliyor. İnternet erişimi için acil bir durum yoksa bu ağları kullanmamanız daha doğru olacaktır.
Flash Sürücüler
Flash sürücüler yani USB’ler hayatımızda sıkça kullandığımız cihazlardan sadece biri. Herhangi bir belgeyi ya da dökümanı bir aygıttan başka bir aygıta taşırken flash sürücüleri sıklıkla kullanıyoruz. Bu flash sürücüler çok fazla veriyi bünyesinde barındıracak kapasiteye sahip cihazlardır. Fakat hayatımızı kolaylaştıran bu flash sürücüler bazen belgelerle birlikte virüsleri ve kötü amaçlı yazılımları da beraberinde getiriyor. Flash sürücüler aracılığıyla sizin haberiniz olmadan bilgisayarınıza kötü amaçlı yazılımlar eklenebiliyor. Bu nedenle bir flash sürücüyü kullanmadan önce ne kadar güvenilir olduğunu kontrol edin. Bu flash sürücünün sizden önce kimin elinde olduğu da çok önemli bir detay. Flash sürücü sizden önce güvenilir olmayan bir kişide ise bu sürücüyü kullanmamanızı öneririz.
Tıklanılan Yerler
Herhangi bir web sitesinde dolaşırken karşınıza alakalı ya da alakasız bildirimler çıkabilir. Ya da sizde hiçbir şüphe uyandırmayan web sitelerinde ilgili E-postalar alabilirsiniz. Fakat bu E-postalar ya da web sitesinin içerisindeki bildirimler hiç de masum olmayabilir. Bu gibi durumlarda E-postalara ya da bildirimlere tıklarsanız bilgisayarınıza virüs ya da kötü amaçlı yazılım yüklüyor olabilirsiniz. Bu sebeple beklemediğiniz zamanda, beklemediğiniz web sitelerinden E-postalar ya da bildirimler almanız halinde ilgili bildirimlere tıklamamanız çok önemli. Phishing olarak adlandırılan, dolandırıcıların rastgele bir şekilde kullanıcı hesaplarına e-posta gönderdikleri saldırı türüdür. Phishing yani oltalama dolandırıcılık yönteminde e-postalar bilinen web sitelerinden ya da kurumsal işletmelerden geliyor gibi görünür. Genellikle kullanıcı hesaplarının güncellenmesi için gerekli olan kişisel veriler istenir. Bu e-postalarda kullanıcıların yönlendirildiği bir URL bulunur. Bu yönlendirilen web sitesi sahte ya da değiştirilmiş bir web sitesidir. Phishing, genellikle bir kişinin şifresini ya da kredi kartı bilgilerini ele geçirmek amacıyla gerçekleştirilir. Sizin de bu phishing yöntemi karşı dikkatli olmanızı öneriyoruz. Gelen e-postaları hemen yanıtlamayın, kişisel verilerinizin istendiği e-postalar güvenilir değildir. Özellikle gelen e-postanın kimden geldiğine emin değilseniz asla açmayın ve yanıtlamayın. Konu başlığı ‘Bunu çok seveceksiniz’ ve benzeri olan e-postalar genellikle kötü amaçlı yazılımlar içerir. Bu gibi e-postalara tıklamayarak bilgisayarınıza kötü amaçlı yazılımlardan da korumuş olursunuz.
Kamuya Açık Bilgisayarlar
Evinde internet ve bilgisayar erişimi olmayanlar için çok zor bir seçenek olsa da kamuya açık alanlarda kullanılan bilgisayarlar büyük bir tehdit içeriyor. İnternet kafeler eskisi kadar popüler olmasa da hala kullanılıyor. Bunun yanı sıra okul kütüphanesi gibi yerlerde de bir bilgisayarı sayıca çok fazla kişi kullanıyor. Bu sebeple kamuya açık yerlerde kullanılan bilgisayarlarda kötü amaçlı yazılım olma olasılığı şahsi bilgisayarlara oranla çok daha fazla oluyor. Çok fazla kişinin kullandığı bu bilgisayarlarda çok fazla olan kötü amaçlı yazılımlar da bir E-posta ile kolaylıkla sizin hesabınıza girebiliyor. Bu yüzden çok acil bir durum olmadığı sürece kamuya açık alanlarda bilgisayar kullanmayın. Kullanmanız durumunda da girdiğiniz şifreleri değiştirin. Ve asla şifrenizi bu bilgisayarlara kaydetmeyin. Şahsi bilgisayarlarımızda şifremizi kaydediyoruz. Anlık bir dalgınlık ile bu bilgisayarlarda da şifreyi kaydedebiliriz. Fakat bu bilgilerinize erişmek isteyen kişiler için açık bir davetiye olabilir. Bu sebeple şifreyi kaydetti iseniz muhakkak yeni bir şifre oluşturun.
Antivirüs Programı
İnternet ortamında güvende olabilmek için yıllardır kullanılan ve en güvenilir kaynaklardan biri olan antivirüs programları kötü amaçlı yazılımlar için bir kurtarıcı niteliği taşıyor. Antivirüs programı kullanmanız halinde bilgisayarınızı kötü amaçlı yazılımlardan büyük oranda korursunuz. Bazı antivirüs programları ücretli bazısı ise ücretsiz olarak karşımıza çıkıyor. Antivirüs programlarından en uygun olanını seçerek işe başlayabilirsiniz. Bu antivirüs programını yönergeler doğrultusunda bilgisayarınıza yükledikten sonra güvenliği büyük bir ölçüde sağlamış olursunuz. Antivirüs programları kötü amaçlı yazılımları fark ettiği an bu yazılımları karantina altına alıp incelemeye başlar. Sonrasında bu yazılım kötü amaçlı ise çok kısa bir sürede yazılımı bilgisayardan kaldırır. Her geçen gün daha da gelişerek üstün koruma sağlayan antivirüs programlarını kullanmak bilgisayarınızın güvenliği için çok önemli bir adım olacaktır. Bu antivirüs programları sayesinde internet ortamında güvenliğinizi sağlayabilirsiniz. Bir antivirüs programı kullanarak olası hacker saldırılarına ve hackerlara karşı önlem almış olursunuz. Bu yüzden iyi bir antivirüs programı kullanmanızı öneririz. En iyi antivirüs programları hakkında bilgi sahibi olmak isterseniz bu yazımızı okuyabilirsiniz.
Çerezler
Herhangi bir web sitesinde dolaşırken ‘Bu web sitesinde çerez kullanılmaktadır.’ şeklinde bir bilgilendirme ile karşılaşmanız fazlasıyla mümkündür. Ziyaret ettiğiniz web siteleri bu çerez politikası ile sizi web sitesi içerisindeki hareketleriniz ile ilgili küçük notlar alır ve bunları bir sonraki ziyaretiniz için saklı tutar. Çerezler genellikle internetteki gezintinizi iyileştirmeyi ve kişiselleştirmeyi amaçlar. Bu çerezler sayesinde web siteleri de internette hangi alanlarda nasıl araştırma yaptığımız bilgilerine kolaylıkla ulaşabilir. Çerez kulağa çok tatlı geliyor olabilir fakat bu çerezler de bazen tehlikeli bir hal alabiliyor. Verilerinize kolaylıkla erişim sağlanmasına yardımcı oluyor. Çerezler kendi başlarına bir tehlike yaratamazlar. Virüs ya da kötü amaçlı yazılım değillerdir. Fakat çerezler aracılığıyla bilgisayarınızdaki verilere kolaylıkla ulaşılabilir. Bu yüzden sıklıkla çerezleri silmeniz büyük bir önem taşır. Belirli aralıklarla bu çerezleri silmenizi öneririz!
Warez Siteler
Warez yani korsan ürünler, telif yasalarını çiğneyerek telifli ürünleri kopyalayıp, çoğaltarak dağıtımını yaparlar. Günümüzde çoğu kişi korsan sitelerden film, müzik gibi dosyalar indiriyor. Birçok popüler oyun da korsan web sitelerinden alınıp oynanıyor. Warez sitelerden dosya yüklemek de birçok tehditi beraberinde getiriyor. Warez sitelerden yüklediğiniz dosyalar kötü amaçlı yazılım taşıyabiliyor. Bu korsan ürünler bilgisayarınız için de sizin kişisel bilgileriniz için de büyük bir tehlike oluşturuyor. Korsan yazılımlar da lisanslı ve telif hakkına sahip ürünlerin bedel ödenmeden kullanılmasıdır. Kullandığımız birçok yazılım lisans koşulları ile sunulmaktadır. Fakat korsan yazılımlarda telif hakkı ve lisans koşulları gibi izin istenen durumlar yoktur. Lisans karşılığı sunulan bir yazılımı herhangi bir geçerli anahtar haricinde farklı bir yöntem ile kullanırsanız korsan yazılım kullanıcısı olmuş olursunuz. Korsan yazılımları üretmek ve kullanmak bir suç unsurudur. Korsan yazılımlar suç olduğu gibi bilgisayarınıza da büyük zararlar verir. Kötü amaçlı yazılımları beraberinde getirir ve kişisel verilerinizi tehlikeye atar. Bu sebeple korsan yazılımlara ve warez sitelere karşı çok dikkatli olmanızı öneririz.
İnternet ortamında güvende olabilmeniz için bu yolları takip etmeniz ve uygulamanız çok önemlidir. Hiçbirimiz verilerimizin kötü amaçlı kişilerin eline geçmesini istemeyiz. Bilgisayarlarımızın ya da diğer cihazlarımızın kötü amaçlı yazılımlar ile tehdit altında olması hayatımızı kötü etkileyecektir. Bu sebeple yukarıdaki önerilerimizi uygularsanız bu kötü amaçlı yazılımlardan ve hacker saldırılarından büyük oranda kurtulmuş olursunuz.
